Viêm xoang do nấm: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Tham vấn Y khoa:
Bs Vũ Văn Lực

Ngày đăng:
16 Tháng Một 2024

Lần cập nhật cuối:
22 Tháng ba 2024

Số lần xem:
415

Viêm xoang do nấm chiếm khoảng 10% trong tổng số các dạng xoang nhưng lại có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như nấm có thể phát triển thành khối choán đầy trong xoang, phá hủy các thành xoang, sau đó xâm lấn vào những cơ quan lân cận như hốc mắt, sọ não… Cùng đi tìm nguyên nhân gây bệnh lý này và có cách điều trị hiệu quả nhé.

Tìm hiểu về bệnh viêm xoang do nấm
Tìm hiểu về bệnh viêm xoang do nấm

1. Các loại viêm xoang do nấm

Viêm xoang do nấm chia thành 2 loại, đó là viêm xoang do nấm không xâm lấn và viêm xoang do nấm xâm lấn.

1.1.Viêm xoang do nấm không xâm lấn

  • Viêm xoang do nấm dị ứng: Viêm xoang do nấm dị ứng (AFS) là một loại nhiễm nấm phổ biến trong xoang và sẽ gây ra tình trạng nhiễm trùng, tắc nghẽn các xoang.
  • U nấm xoang (mycetoma): Tình trạng này thường do nấm Aspergillus gây ra và hay gặp nhất ở xoang hàm. Nấm tích tụ trong xoang và tạo thành đám hoặc khối, kích thước lớn dần có thể làm tắc các xoang khiến người bệnh thường hay bị nghẹt mũi nhưng triệu chứng không đặc hiệu và có thể có polyp mũi kèm theo.
  • Viêm xoang do nấm hoại sinh: Nấm phát triển trên các lớp chất nhầy trong mũi, được phát hiện khi trong mủ có vảy chứa nấm. Tình trạng này đều không hoặc ít gây ra các triệu chứng. Nấm sẽ bị loại bỏ khi loại bỏ dịch mủ và lấy các vảy.

1.2. Viêm xoang do nấm xâm lấn

  • Viêm xoang do nấm xâm lấn cấp tính: Đây là dạng viêm xoang do nấm xâm nhập mạnh nhất và thường gặp ở những người suy giảm miễn dịch như bệnh nhân ung thư, hóa trị hoặc sau khi cấy ghép nội tạng, hay đôi khi là những người khỏe mạnh. Tình trạng nhiễm trùng diễn ra nhanh chóng khi nấm từ các xoang cạnh mũi phá hủy các mạch máu gây hoại tử, ăn mòn xương, lan đến mắt hoặc não gây mù lòa hoặc tử vong. Các nhiễm khuẩn xa hơn như xoang hang, động mạch cảnh,…cũng có thể xảy ra.
  • Viêm xoang do nấm xâm lấn mạn tính:Tình trạng này tương tự như nấm xâm lấn cấp tính nhưng có tính chất mạn tính, thường kéo dài trên 12 tuần. Người mắc bệnh tiểu đường là đối tượng có nhiều nguy cơ mắc phải thể bệnh này, hoặc đôi khi gặp ở những người có tiền sử viêm mũi xoang mạn tính.
  • Viêm xoang do nấm xâm lấn u hạt: Đây là một loại viêm mũi xoang do nấm hiếm gặp, thường do Aspergillus flavus gây ra và thấy có đi kèm với tình trạng lồi mắt một bên, xảy ra khi cơ thể có phản ứng miễn dịch với nấm, tức là hệ thống miễn dịch tấn công niêm mạc mũi và phá hủy mô mũi. 

2. Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ gây viêm xoang do nấm

Một số nguyên nhân và yếu tố nguy cơ gây viêm xoang do nấm
Một số nguyên nhân và yếu tố nguy cơ gây viêm xoang do nấm

Nguyên nhân gây viêm xoang do nấm là nấm mốc và nấm men, trong đó nấm mốc thường phổ biến hơn. Ngoài ra có một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ nhiễm nấm xoang như:

  • Dị hình giải phẫu mũi xoang.
  • Tiếp xúc với khói bụi, hóa chất, đất trồng.
  • Khí hậu: Bệnh này thường phổ biến hơn ở những vùng khí hậu ấm áp, ẩm ướt như Ấn Độ, Sudan, Pakistan và cả các các nước cận xích đạo như vùng Đông Nam Á.
  • Giới tính: Phụ nữ có nhiều khả năng bị nấm hơn nam giới.
  • Suy giảm miễn dịch: Người có hệ thống miễn dịch suy yếu dễ bị nhiễm trùng xoang do nấm hơn như người nhiễm HIV, ung thư hoặc đang điều trị hóa chất, người bệnh đái tháo đường, người bệnh sau khi cấy ghép nội tạng đang dùng thuốc ức chế miễn dịch.

3. Triệu chứng của viêm xoang do nấm

Một số triệu chứng của viêm xoang do nấm
Một số triệu chứng của viêm xoang do nấm

Có thể nhận biết viêm xoang do nấm qua các dấu hiệu, triệu chứng như:

  • Nghẹt mũi
  • Chảy nước mũi
  • Suy giảm khứu giác hoặc có mùi hôi trong mũi
  • Đau, nhức và áp lực ở vùng xoang, người bệnh thấy bị đau khi chạm vào má hoặc trán.
  • Bị sốt nếu trong giai đoạn cấp

Một số người có hệ thống miễn dịch suy yếu có nguy cơ cao mắc các triệu chứng nghiêm trọng của viêm xoang do nấm:

  • Lồi mắt: Mắt lồi ra trước hoặc nếu nặng có thể thấy lồi ra khỏi hốc mắt
  • Thay đổi màu da, da có thể chuyển sang rất nhợt nhạt hoặc đen.
  • Cảm giác tê bì da mặt.
  • Cảm giác căng tức ở mặt và hốc mắt.
  • Giảm thị lực hoặc mù lòa.

4. Các phương pháp chẩn đoán viêm xoang do nấm

Các phương pháp được bác sĩ áp dụng để chẩn đoán viêm xoang do nấm
Các phương pháp được bác sĩ áp dụng để chẩn đoán viêm xoang do nấm

Để chẩn đoán bệnh viêm xoang do nấm, các bác sĩ thường dựa vào các phương pháp sau:

  • Nội soi Tai Mũi Họng: Chẩn đoán này giúp bác sĩ đánh giá tình trạng mũi, lỗ thông xoang, các bệnh tích hay dị hình ở hốc mũi.
  • Chụp CLVT: Giúp đánh giá viêm một hay nhiều xoang, tình trạng niêm mạc và bệnh tích trong xoang, sự phá hủy xương và các tổn thương lân cận.
  • Đánh giá mô bệnh học: Các phương pháp này sẽ cho thấy sự hiện diện của mucin dị ứng.
  • Soi tươi: Phương pháp này sẽ giúp phát hiện các sợi nấm trong nhầy mucin.

5. Các phương pháp điều trị viêm xoang do nấm

Một số phương pháp được áp dụng để chữa bệnh viêm xoang do nấm rất hiệu quả
Một số phương pháp được áp dụng để chữa bệnh viêm xoang do nấm rất hiệu quả

Người bệnh sẽ được điều trị bằng các phương pháp tùy thuộc vào tình trạng bệnh như:

  • Thuốc trị nấm: Một số loại thuốc trị nấm được các bác sĩ kê toa cho người bệnh và thường dùng thuốc kèm với can thiệp phẫu thuật.
  • Thuốc corticosteroid: Thuốc steroid có tác dụng giảm viêm mạnh nhưng người bệnh chỉ sử dụng khi có chỉ dẫn cụ thể của bác sĩ.
  • Rửa mũi: Nước muối sinh lý 0.9% được dùng để rửa mũi phổ biến và rất hiệu quả trong thể viêm xoang nấm không xâm lấn hoại sinh.
  • Phẫu thuật: Tùy vào tình trạng của người bệnh, bác sĩ sẽ đưa ra phương án phẫu thuật phù hợp nhằm loại bỏ tổ chức nấm và dẫn lưu ổ viêm và các can thiệp khác nếu cần.
  • Liệu pháp miễn dịch cũng đang được áp dụng để điều trị viêm xoang nấm, nhất là thể viêm xoang nấm dị ứng (AFS)

6. Các phương pháp phòng ngừa viêm xoang do nấm

Phương pháp giúp phòng ngừa viêm xoang do nấm hiệu quả
Phương pháp giúp phòng ngừa viêm xoang do nấm hiệu quả

Do nước ta nằm trong vùng khí ẩm nồm ẩm, mưa nhiều nên rất thuận lợi cho các loại nấm, mốc phát triển. Do đó để phòng ngừa nguy cơ viêm xoang do nấm, bạn nên nâng cao việc chăm sóc sức khỏe tai mũi họng nhằm nâng cao sức đề kháng và chống lại sự xâm nhập của các mầm bệnh như:

  • Nên giữ ấm mũi, họng và thường xuyên vệ sinh mũi họng
  • Nên đeo khẩu trang khi ra khỏi nhà
  • Vệ sinh nhà cửa sạch sẽ, thoáng mát, tránh để ẩm mốc
  • Nên phơi khăn mặt dưới nắng mặt trời; tránh cho nấm mốc có cơ hội phát triển và gây bệnh.

Người bị bệnh viêm xoang nói chung và viêm xoang do nấm có thể chọn hỗ trợ điều trị an toàn, hiệu quả từ sản phẩm xịt rửa mũi xoang và viên uống giúp tăng cường sức đề kháng, giảm nhanh các triệu chứng của bệnh viêm xoang. Sản phẩm xịt rửa xoang mũi cho người lớn có chứa Natri clorid, natri benzoat, polysorbate, tinh dầu bạc hà, nước tinh khiết sẽ giúp vệ sinh làm sạch xoang mũi giúp ngăn ngừa và làm giảm các triệu chứng của viêm mũi dị ứng như ngạt mũi, chảy nước mũi làm thông thoáng đường thở, đào thải dịch nhầy và loại bỏ tác nhân gây viêm mũi xoang. Đồng thời hỗ trợ, làm giảm triệu chứng của viêm mũi, viêm xoang, giúp làm giảm đau đầu, nhức hốc mắt do viêm xoang và còn giúp phòng ngừa sổ mũi, ngạt mũi, viêm mũi xoang, phòng tránh các bệnh đường hô hấp.

Với trẻ em (có thể dùng được cho trẻ em từ 3 tháng tuổi trở lên) có thể dùng xịt rửa mũi có chứa Natri clorid, natri benzoat, polysorbate, tinh dầu tràm, nước tinh khiết sẽ giúp vệ sinh mũi hàng ngày giúp loại bỏ gỉ mũi, chất nhầy và loại bỏ tác nhân gây viêm mũi xoang, làm sạch và thông mũi, phòng ngừa và làm giảm sổ mũi, ngạt mũi, viêm mũi dị ứng, viêm xoang; làm ẩm, phục hồi độ ẩm tự nhiên của niêm mạc mũi giúp làm giảm tình trạng khô mũi, giảm kích ứng đặc biệt trong thời tiết hanh khô, phòng điều hòa. Và giúp phòng ngừa sổ mũi, ngạt mũi, viêm mũi xoang, phòng tránh các bệnh đường hô hấp.

Để hỗ trợ tăng sức đề kháng, hỗ trợ giảm các biểu hiện sốt, ho, đờm và tạo lá chắn virus, vi khuẩn phát triển gây bệnh viêm mũi, viêm xoang, viêm họng mãn tính thì người bệnh có thể chọn sản phẩm viên uống chứa 100% thảo mộc là Xuyên tâm liên, Thanh hao hoa vàng, Đinh hương, Hoa hòe, Sài hồ, Cam thảo, Đông trùng hạ thảo, Diếp cá, Gừng, Mã đề, Hoàng cầm. Đồng thời sản phẩm sẽ hỗ trợ giảm nguy cơ mắc cúm thông thường, viêm họng, viêm phế quản ở người có sức đề kháng kém. 

Viêm xoang do nấm rất nguy hiểm, người bệnh chớ chủ quan hãy đi khám ngay khi thấy các triệu chứng được chia sẻ trong nội dung này để tránh biến chứng xảy ra ảnh hưởng đến sức khỏe thậm chí tính mạng. 

>> Xem thêm: Viêm xoang ảnh hưởng tới bệnh hen như thế nào?

Nguồn tham khảo

[1]. Fungal sinusitis. https://radiopaedia.org/articles/fungal-sinusitis

[2]. Fungal Sinusitis (Fungal Sinus Infection). https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/17012-fungal-sinusitis-fungal-sinus-infection

[3]. Fungal Sinusitis. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK551496/

[4]. Fungal Sinusitis. https://www.enthealth.org/conditions/fungal-sinusitis/

 

Mọi thắc mắc bạn đọc vui lòng liên hệ để được tư vấn và giải đáp miễn phí : 089650950919001259 hoặc Email : songkhoe@bacsituvan.vn

    Đăng ký nhận tư vấn miễn phí - Toàn bộ thông tin Vinh Gia cam kết giữ kín.

    Để lại một bình luận