Rối loạn kinh nguyệt sau sinh: Khắc phục như thế nào?

Rối loạn kinh nguyệt sau sinh làm ảnh hưởng nghiêm trọng tới sinh hoạt hàng ngày và trở thành nỗi “ám ảnh” với mẹ bỉm sữa. Thế nhưng hiện nay, đa số phụ nữ vẫn còn thờ ơ, xem nhẹ và coi rối loạn kinh nguyệt như một điều tất yếu và cam chịu cảnh “sống chung với lũ”. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin giúp phụ nữ hiểu rõ hơn về tình trạng này.

1. Rối loạn kinh nguyệt sau sinh là gì?

Rối loạn kinh nguyệt sau sinh là tình trạng bất ổn chu kỳ kinh nguyệt của người phụ nữ sau khi sinh em bé có thể kéo dài nhiều tháng đến vài năm. Điều này làm nhiều chị em phụ nữ sắp sinh và sau sinh vô cùng lo lắng. Đây là tình trạng thay đổi sinh lý bình thường của phụ nữ sau sinh và nếu biết cách phòng ngừa hợp lý thì chị em hoàn toàn có thể không mắc phải tình trạng này.

2. Dấu hiệu nhận biết rối loạn kinh nguyệt sau sinh

Dưới đây là những dấu hiệu rối loạn kinh nguyệt sau sinh mà các mẹ thường hay gặp phải:

2.1. Thay đổi chu kỳ kinh nguyệt

Dấu hiệu dễ nhận biết nhất của tình trạng bị rối loạn kinh nguyệt sau sinh đó chính là chu kỳ kinh nguyệt diễn ra bất thường.

Bình thường một chu kỳ kinh nguyệt sẽ là 28 – 32 ngày, và kéo dài trong khoảng 4-7 ngày. Nếu chu kỳ kinh của các mẹ ít hơn 28 hoặc nhiều hơn 32 ngày, thời gian của kỳ hành kinh ít hơn 4 ngày hoặc hơn 7 ngày thì đây chính là dấu hiệu của rối loạn kinh nguyệt sau sinh.

2.2. Các triệu chứng kinh nguyệt nặng nề

Kỳ kinh nguyệt sau sinh có thể xuất hiện những triệu chứng như đau bụng dữ dội, lượng máu kinh ra nhiều, bị vón cục, máu kinh có màu sắc khác lạ, có mùi hôi… Mẹ nên thăm khám ngay nếu những triệu chứng này ảnh hưởng đến quá trình chăm sóc hậu sản và nuôi con nhỏ.

2.3. Sau khi sinh mất kinh quá lâu

Bình thường phụ nữ sau sinh sẽ có kinh lại sau khoảng 2 – 3 tháng đối với sinh mổ và 6 tháng – 1 năm đối với các mẹ sinh thường. Chính vì vậy nếu qua thời gian này chưa có kinh lại thì chắc chắn mẹ đang bị rối loạn kinh nguyệt sau khi sinh.

2.4. Đau bụng dữ dội

Phụ nữ đến chu kỳ kinh nguyệt thường có biểu hiện đau bụng ở trước và trong ngày đầu tiên. Phụ nữ sau khi sinh chịu đau khá nhiều sau cuộc vượt cạn thì có lẽ đau bụng kinh không còn đáng sợ nữa. Vì thế, mẹ nào cảm thấy đau vật vã, dữ dội, quằn quại không thể làm gì thì đó cũng là dấu hiệu của rối loạn chu kỳ kinh nguyệt sau khi sinh.

2.5. Đau ở đầu ngực (núm vú)

Núm vú bị căng tức, đau nhức và khó chịu là một dấu hiệu của tình trạng rối loạn kinh nguyệt sau sinh. Ngoài ra, mẹ có thể bị đau đầu, đau lưng, cơ thể mệt mỏi, người xanh xao, vùng kín xuất hiện tình trạng đau rát, sưng và chảy máu bất thường, nhất là sau khi quan hệ tình dục.

3. Nguyên nhân gây ra rối loạn kinh nguyệt sau sinh

Sau sinh là khoảng thời gian người mẹ thay đổi cả về thể chất lẫn tinh thần, do cơ thể rất dễ gặp phải những hiện tượng bất thường. Rối loạn kinh nguyệt sau sinh thường xảy ra do một số nguyên nhân chính như sau:

3.1. Ảnh hưởng của quá trình mang thai và sinh nở

Trong quá trình mang thai, cơ thể người mẹ không chỉ thay đổi nội tiết tố bên trong mà còn cả kích thước, khung xương chậu để phù hợp với sự phát triển của thai nhi. Cùng với những đau đớn, tổn thương sau khi sinh nở cũng gây ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ nói chung và chu kỳ kinh nguyệt nói riêng.

3.2. Tiết sữa để nuôi con

Bên cạnh đó, hormone prolactin được sản xuất mạnh để kích thích tuyến vú sản sinh sữa mẹ trong cả quá trình cho con bú. Hormon này có thể làm ức chế và suy giảm hormone estrogen, làm gián đoạn quá trình rụng trứng, dẫn đến tình trạng rối loạn kinh nguyệt.

3.3. Tâm lý bất ổn sau sinh

Việc tiết hormon sinh dục đều đặn chịu nhiều ảnh hưởng của trục thần kinh – tuyến sinh dục, do đó các rối loạn về mặt tâm lý hoàn toàn có thể những rối loạn tiết hormon và đặc biệt là estrogen gây rối loạn kinh nguyệt sinh khi sinh con.

Bên cạnh đó việc con trẻ quấy khóc hoặc không nhận được sự cảm thông của người nhà có thể gây ra tình trạng stress tâm lý nặng nề ở phụ nữ sau sinh, đây cũng là một trong những nguyên nhân hàng đầu khiến kinh nguyệt sau sinh của phụ nữ thường không ổn định.

Sau sinh phụ nữ rất nhạy cảm, dễ buồn phiền, căng thẳng, bên cạnh đó việc chăm sóc bé cũng làm rối loạn giờ giấc sinh hoạt của người mẹ. Điều này cũng khiến mẹ bị rối loạn kinh nguyệt.

3.4. Tác dụng phụ của phương pháp tránh thai

Nhiều mẹ bỉm sữa lựa chọn sử dụng thuốc tránh thai để ngăn ngừa việc mang thai lần nữa khi vừa mới sinh con, việc này có thể gây ra tác dụng phụ là rối loạn kinh nguyệt. Do đó, mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn phương pháp tránh thai khác phù hợp hơn.

3.5. Thay đổi nội tiết tố

Trong suốt thời gian kể từ lúc mang thai đến khi sinh, phụ nữ có sự thay đổi nội tiết tố sau sinh liên tục, hormone ảnh hưởng đến kỳ rụng trứng là estrogen và progesterone bị tăng lên hoặc giảm xuống đột ngột. do đó mẹ dễ bị rối loạn kinh nguyệt trong thời gian này.

3.6. Bệnh phụ khoa

Do những thay đổi sinh lý trong và sau khi mang thai nên phụ nữ sau sinh luôn là đối tượng có nguy cơ cao mắc nhiều bệnh lý đường tiết niệu, sinh dục, bệnh trĩ, thiếu máu và các bệnh lý rối loạn chuyển hoá khác có thể gây ra rối loạn kinh nguyệt sau sinh.

4. Bị rối loạn kinh nguyệt sau khi sinh có nguy hiểm không?

Phụ nữ sau sinh là đối tượng thường có sức khoẻ kém, không ổn định và dễ bị ảnh hưởng bởi các yếu tố bên ngoài. Tình trạng rối loạn có thể ảnh hưởng nhiều về cả tinh thần lẫn tâm lý của phụ nữ sau sinh.

4.1. Gây thiếu máu sau sinh

Rối loạn kinh nguyệt có thể khiến phụ nữ mất máu nhiều hơn vào những kỳ kinh nguyệt kéo dài. Nếu không kịp thời bổ sung các dưỡng chất bổ máu thì có thể làm tăng nguy cơ dẫn đến tình trạng thiếu máu và làm cho cơ thể bệnh nhân ngày càng suy kiệt.

4.2. Rối loạn kinh nguyệt có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản sau này

Việc rối loạn kinh nguyệt kéo dài có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý sinh dục nữ nguy hiểm như ung thư cổ tử cung, đa nang buồng trứng,… Đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây nên tình trạng vô sinh, suy giảm ham muốn ở nữ giới.

4.3. Rối loạn kinh nguyệt ảnh hưởng đến nhan sắc phụ nữ sau sinh

Một trong các yếu tố làm rạn nứt tình cảm gia đình sau khi phụ nữ sinh con xong là sự xuống cấp về nhan sắc. Nguyên nhân là do tình trạng rối loạn kinh nguyệt làm rối loạn việc tiết các hormon nữ giới duy trì sự trẻ trung và tươi tắn. Phụ nữ sau khi sinh thường hay nổi mụn trứng cá, da thô ráp, nhăn và sạm nếu không có cách chăm sóc sắc đẹp hợp lý.

5. Khi nào cần gặp bác sĩ?

Sau khi sinh con, thường các chị em phải mất một khoảng thời gian để cơ thể hồi phục và kinh nguyệt trở lại bình thường. Tuy nhiên, nếu sau 1 – 2 năm khi sinh con xong mà bạn vẫn không thấy có kinh hoặc xuất hiện các biểu hiện như sau thì phải nhanh chóng đến bác sĩ chuyên khoa để được thăm khám:

• Thời gian hành kinh kéo dài có thể từ 8-14 ngày, lượng máu ra nhiều, hình thành các cục máu đông, có màu sẫm. Đây có thể là dấu hiệu cảnh bảo mẹ bị tổn thương thành nội mạc tử cung, viêm cơ quan sinh sản.
• Máu âm đạo ra thất thường giữa các thời kỳ, có mùi hôi khó chịu. Đây có thể là một số triệu chứng của bệnh phụ khoa nguy hiểm.
• Vùng kín bị ngứa ngáy khó chịu và đặc biệt là đau rát khi quan hệ tình dục. Sau khi sinh con được 2 năm mà mẹ vẫn gặp phải tình trạng này thì tốt nhất nên tới các cơ sở y tế để khám và điều trị kịp thời vì đây là dấu hiệu bệnh lý trong cơ thể của nữ giới.
• Sau khi sinh được 2 năm mà kinh nguyệt vẫn chưa đều đặn.
• Đau bụng dưới dữ dội, kéo dài nhiều ngày với mức độ tăng dần.
• Kinh nguyệt xuất hiện trở lại nhưng sau đó lại mất kinh trong thời gian dài.
• Chảy máu bất thường, nhất là sau khi quan hệ tình dục.

6. Chẩn đoán rối loạn kinh nguyệt sau khi sinh

Khi có những triệu chứng kể trên, mẹ cần đi thăm khám bác sĩ. Trong quá trình thăm khám, mẹ cần cung cấp những thông tin về thời gian xuất hiện triệu chứng, tần suất, mức độ… một cách cụ thể nhất cho bác sĩ, góp phần tăng độ chính xác của kết quả chẩn đoán.

Tiếp đến, bác sĩ có thể yêu cầu mẹ tham gia một số xét nghiệm kiểm tra như siêu âm, xét nghiệm nội tiết tố, nội soi buồng tử cung, xét nghiệm máu,… nhằm tìm ra nguyên nhân gây rối loạn kinh nguyệt để có hướng can thiệp điều trị phù hợp.

7. Khắc phục và phòng ngừa tình trạng rối loạn kinh nguyệt sau sinh?

Tình trạng rối loạn kinh nguyệt sau sinh là khác nhau ở mỗi người, có trường hợp chỉ là rối loạn kinh nguyệt sinh lý bình thường, có trường hợp là rối loạn do bệnh lý cần có can thiệp y tế để điều chỉnh. Tùy vào từng trường hợp cụ thể mà bác sĩ sẽ có tư vấn và hướng dẫn phác đồ điều trị phù hợp.

Bên cạnh đó, các mẹ có thể áp dụng các cách dưới đây để cơ thể nhanh hồi phục và điều hòa chu kỳ kinh nguyệt hiệu quả:

• Xây dựng chế độ ăn uống cân đối và giàu dinh dưỡng có thể giúp cơ thể ổn định nhanh hơn.
  • Bổ sung thực phẩm giàu “estrogen” tự nhiên có khả năng ổn định nội tiết tố và hỗ trợ cải thiện các bất thường ở chu kỳ kinh nguyệt như đậu nành.
  • Tích cực bổ sung nhóm thực phẩm lành mạnh như sữa, ngũ cốc, sữa chua, rau xanh, trái cây, các loại hạt, đậu, hải sản,… Các loại thực phẩm này có thể cải thiện sức khỏe tổng thể, giảm mệt mỏi và phục hồi thể trạng.
  • Phụ nữ sau khi sinh nên tập trung vào các chất chống oxy hóa và các loại thực phẩm chứa nhiều vitamin C.
  • Nên ăn đủ bữa, đúng giờ, tránh ăn quá đói hoặc quá no. Tăng cân hoặc sụt cân đột ngột đều có thể tác động tiêu cực đến sức khỏe nói chung và chu kỳ kinh nguyệt nói riêng.
  • Tránh sử dụng các loại thực phẩm chế biến sẵn, món ăn chứa nhiều dầu mỡ và gia vị. Bên cạnh đó, cần hạn chế dùng rượu bia, cà phê, trà đặc và các loại thức uống chứa cồn khác.
• Thường xuyên vận động bằng cách tập các bài yoga nhẹ nhàng, giúp tinh thần thoải mái hơn đồng thời cũng có thể lấy lại vóc dáng sau sinh.
• Tránh để bản thân rơi vào tình trạng căng thẳng, stress. Giữ tâm lý thoải mái, vui vẻ, trò chuyện với con và người thân trong gia đình nhiều hơn để giúp sản phụ phòng chống bệnh trầm cảm sau sinh.
• Tuyệt đối không nên sử dụng thuốc tránh thai vì thuốc tránh thai có rất nhiều tác dụng phụ.
• Bổ sung nội tiết tố estrogen cho cơ thể theo đúng liều lượng từ ý kiến của bác sĩ chuyên khoa.

Trên đây là những điều cần biết về tình trạng rối loạn kinh nguyệt sau sinh. Hy vọng với thông tin bài viết chia sẻ có thể giúp mẹ san sẻ phần nào lo lắng về tình trạng kinh nguyệt rối loạn cũng như giúp mẹ biết cách chăm sóc và bảo vệ bản thân đúng cách.

>> Xem thêm: [Giải đáp] chị em bị rối loạn kinh nguyệt có thai được không?