Đau lưng lan xuống mông và chân là dấu hiệu bệnh gì?

Tham vấn Y khoa:
Bs Vũ Văn Lực

Ngày đăng:
11 Tháng Ba 2023

Lần cập nhật cuối:
20 Tháng Hai 2024

Số lần xem:
5578

Đau lưng lan xuống mông và chân có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh cơ xương khớp, đặc biệt là các bệnh về cột sống thắt lưng. Cơn đau kéo dài, tê dần lan xuống mông và chân, tăng mạnh khi hắt hơi, ngồi lâu… khiến người bệnh hạn chế vận động, gây bất tiện trong sinh hoạt hằng ngày. Cùng tìm hiểu nguyên nhân dẫn đến tình trạng này và cách khắc phục trong bài viết dưới đây nhé.

1. Nguyên nhân nào gây đau lưng lan xuống mông và chân?

Theo thống kê, hầu hết các trường hợp bị đau lưng lan dần xuống mông và chân là do các bệnh lý tại cột sống và thần kinh tọa. Cụ thể là các bệnh dưới đây:

1.1. Thoát vị đĩa đệm

Bệnh thoát vị đĩa đệm gây đau lưng lan xuống mông và chân
Bệnh thoát vị đĩa đệm gây đau lưng lan xuống mông và chân

Thoát vị đĩa đệm thắt lưng là nguyên nhân gây đau lưng lan xuống mông và chân phổ biến nhất. Hiện tượng này xảy ra khi đĩa đệm bị thoái hóa, phần nhân nhầy thoát ra ngoài, chèn ép tủy sống và dây thần kinh tọa. Vị trí đĩa đệm dễ bị tổn thương nhất đó là cột sống lưng, gây ra các cơn đau nhức dữ dội, dai dẳng tại lưng. Trong trường hợp dây thần kinh bị chèn ép quá mức thì có thể bị đau lưng lan xuống mông và chân.

1.2. Đau thần kinh tọa

Đau lưng lan xuống mông có thể là do đau thần kinh tọa. Dây thần kinh tọa bắt đầu từ vùng thắt lưng chạy dọc xuống mông, đùi, bàn chân. Khi dây thần kinh này bị chèn ép sẽ gây cảm giác đau đớn, nóng rát bắt đầu từ lưng rồi lan dọc theo đường đi của dây thần kinh tọa. Nếu không chữa trị kịp thời có thể dẫn tới rối loạn cảm giác, teo cơ, ảnh hưởng tới khả năng vận động.

1.3. Thoái hóa cột sống

Bị thoái hóa cột sống cơn đau chạy dọc lưng lan xuông mông và cả chân
Bị thoái hóa cột sống cơn đau chạy dọc lưng lan xuông mông và cả chân

Thoái hóa cột sống là bệnh lý xương khớp mãn tính rất phổ biến ở người lớn tuổi. Đây là tình trạng đĩa đệm và các khớp cột sống đã bị bào mòn, thoái hóa theo thời gian. Ở giai đoạn đầu, người bệnh sẽ cảm nhận được cơn đau lưng âm ỉ, kéo dài. Mức độ đau tăng lên khi vận động, xoay mình, cúi người,… Khi bệnh chuyển nặng, cơn đau ở lưng có thể lan xuống mông và chân, gây ảnh hưởng lớn đến việc di chuyển.

1.4. Hẹp ống sống

Hẹp ống sống (hẹp đốt sống) là tình trạng thu hẹp không gian trong lòng ống sống, gây áp lực lên các rễ thần kinh và tủy sống đi qua cột sống. Đây là biến chứng của thoái hóa cột sống và thoát vị đĩa đệm, có thể xuất hiện ở nhiều vị trí khác nhau của cột sống, nhưng phổ biến nhất vẫn là hẹp ống sống thắt lưng. Triệu chứng đặc trưng là cảm giác đau âm ỉ ở phần lưng dưới, đau bắt đầu ở mông và kéo dài xuống chân, bàn chân,…

1.5. Gai cột sống

Khi bị gai cột sống người bệnh xuất hiện các cơn đau lưng chạy xuống chân
Khi bị gai cột sống người bệnh xuất hiện các cơn đau lưng chạy xuống chân

Gai cột sống là một dạng thoái hóa cột sống, xảy ra khi các mỏm xương tại rìa đốt sống mọc chồi ra ngoài và chèn ép vào rễ thần kinh, tủy sống, gây đau nhức và cản trở hoạt động của cột sống. Dấu hiệu bệnh gai cột sống thường thấy nhất là cảm giác đau ở phần cột sống mọc gai (thường là cột sống lưng và cổ), đau ở vùng thắt lưng và có thể lan rộng xuống mông và chân; đau tăng lên khi người bệnh ngồi lâu, xoay người, cúi xuống,… gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống hàng ngày.

1.6. Viêm cột sống dính khớp

Viêm cột sống dính khớp là bệnh lý viêm mạn tính kéo, đặc trưng bởi tình trạng sưng viêm, đau lưng và cứng cột sống. Các cơn đau này có thể lan sang các bộ phận khác của cơ thể như hông, mông, đùi, chân, bàn chân,…

1.7. Chấn thương

Gặp chấn thương khi luyện tập hoặc làm việc nặng sẽ bị đau nhức lưng
Gặp chấn thương khi luyện tập hoặc làm việc nặng sẽ bị đau nhức lưng

Đau lưng lan xuống mông và chân có thể là hậu quả khi bị chấn thương tại vùng lưng. Nguyên nhân gây chấn thương là do tai nạn, tập luyện quá sức, lao động nặng hoặc vận động sai tư thế khiến xương cột sống dễ bị tổn thương và dẫn đến các cơn đau nhức ở lưng và lan ra khu vực lân cận.

1.8. Nhiễm trùng cột sống

Nhiễm trùng cột sống có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân như chấn thương, phẫu thuật, ung thư, suy giảm miễn dịch,… Bệnh gây tổn thương các mô và dây thần kinh xung quanh cột sống, khiến người bệnh cảm thấy đau lưng lan xuống mông và chân trái hoặc phải.

1.9. Các bệnh khác

Ngoài những bệnh lý kể trên, đau từ lưng xuống mông và chân có thể là dấu hiệu của một số bệnh khác như bệnh thận, bệnh phụ khoa, đái tháo đường,…

2. Biến chứng nếu không điều trị đau lưng chạy xuống chân kịp thời

Đau lưng lan xuống mông ảnh hưởng nhiều đến năng suất lao động và cuộc sống
Đau lưng lan xuống mông ảnh hưởng nhiều đến năng suất lao động và cuộc sống

Ở giai đoạn đầu, triệu chứng bệnh kéo dài trong vài ngày và chưa ảnh nghiêm trọng đến sức khỏe. Lúc này, các cơn đau âm ỉ, tê nhức vùng thắt lưng, khiến người bệnh rất mệt mỏi, khó chịu, gây ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày.

Khi bệnh ở giai đoạn mạn tính, các cơn đau nhức kéo dài vài tháng hoặc nhiều hơn. Nếu không điều trị tốt có thể gây chèn ép các dây thần kinh, khiến các cử động cúi gập lưng, di chuyển bị ảnh hưởng, ngay cả việc đứng thẳng cũng gây đau đớn. Nặng hơn thì có thể làm mất khả năng vận động, thậm chí tê liệt. Lúc này, bệnh nhân có thể bị sụt cân, suy nhược thần kinh, sức khỏe giảm sút rõ rệt.

Mặc dù các cơn đau lưng lan xuống mông và chân không gây nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng nhưng nó âm thầm làm giảm dần chất lượng cuộc sống cũng như năng suất lao động của người bệnh. Việc chậm trễ trong chẩn đoán và điều trị sẽ gây yếu liệt các cơ chi dưới, tàn phế…

3. Các phương pháp chẩn đoán đau lưng lan xuống mông, chân

Chụp CT có thể tìm ra nguyên nhân bị đau lưng lan xuống mông và chân
Chụp CT có thể tìm ra nguyên nhân bị đau lưng lan xuống mông và chân

Để xác định nguyên nhân dẫn tới triệu chứng, bác sĩ sẽ đề nghị thăm khám lâm sàng và hỏi về tiền sử bệnh tật, các triệu chứng hiện tại, mức độ và tần suất cơn đau xảy ra.

Một số xét nghiệm cũng có thể được chỉ định thực hiện nhằm đưa ra chẩn đoán chính xác tại sao đau lưng lan xuống mông và chân:

  • Xét nghiệm thần kinh hay kiểm tra chuyển động.
  • Xét nghiệm hình ảnh bằng chụp CT hoặc chụp cộng hưởng từ MRI.
  • Xét nghiệm công thức máu, trong trường hợp người bệnh bị sốt, nhiễm trùng hay giảm cân không rõ lý do.

4. Tổng hợp các cách điều trị đau lưng lan xuống mông phổ biến nhất

Người bệnh có thể khắc phục cơn đau lưng lan xuống mông và chân thông qua các phương pháp dưới đây:

4.1. Dùng thuốc

Cách trị cơn đau lưng chạy xuống chân phổ biến nhất là dùng thuốc
Cách trị cơn đau lưng chạy xuống chân phổ biến nhất là dùng thuốc

Dùng thuốc là cách trị liệu y tế phổ biến mỗi khi cơn đau lưng khởi phát và khiến người bệnh gặp phiền toái trong sinh hoạt. Dựa vào nguyên nhân và triệu chứng mà bệnh nhân gặp phải, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc phù hợp. Trong đó, phải kể đến:

  • Thuốc giảm đau như Celecoxib, Tramadol, Acetaminophen,…
  • Thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) như Ibuprofen, Naproxen, Diclofenac và Nabumetone…
  • Thuốc giãn cơ: Cyclobenzaprine
  • Thuốc giảm đau Opioid: Hydrocodone, Tramadol, Oxycodone,…
  • Tiêm corticosteroid.

Việc dùng thuốc trong giai đoạn này phải tuân thủ theo sự chỉ dẫn của bác sĩ vì nguy cơ tác dụng phụ rất cao, ví dụ như viêm loét, đau dạ dày, phát ban, chóng mặt, suy gan thận,…

4.2. Trị liệu thần kinh cột sống – Chiropractic

Trị liệu thần kinh cột sống là phương pháp điều trị không xâm lấn, không dùng thuốc, vừa mang lại hiệu quả cao vừa an toàn. Phương pháp này hoạt động theo nguyên lý kích thích cơ chế tự chữa lành của cơ thể. Cùng với đó, bác sĩ sẽ các bác sĩ sẽ tác động trực tiếp lên cột sống của bệnh nhân để điều chỉnh các đốt sống sai lệch về đúng vị trí, giải phóng sự chèn ép lên dây thần kinh và đĩa đệm. Nhờ đó, giúp loại bỏ các triệu chứng đau nhức, tê bì.

4.3. Vật lý trị liệu

Áp dụng vật lý trị liệu để giảm đau lưng và phục hồi khả năng vận động
Áp dụng vật lý trị liệu để giảm đau lưng và phục hồi khả năng vận động

Các bài tập vật lý trị liệu như: thủy trị liệu, nhiệt trị liệu, hoặc kết hợp sử dụng các dụng cụ phục hồi chức năng, mang lại tác dụng như kéo giãn cơ, giảm áp lực lên cột sống, điều chỉnh tư thế đúng và giúp khôi phục khả năng vận động của bệnh nhân.

4.4. Phẫu thuật

Trong trường hợp bệnh nhân bị đau do chấn thương, hoặc điều trị nội khoa nhưng không mang lại hiệu quả thì bác sĩ sẽ chỉ định can thiệp ngoại khoa như phẫu thuật.

Phương pháp này có thể giải quyết dứt điểm nguyên nhân gây đau lưng lan xuống mông và chân, tuy nhiên, có nhiều trường hợp chỉ có hiệu quả trong thời gian ngắn. Sau đó, người bệnh có thể bị tái phát với biểu hiện nặng hơn. Ngoài ra, người bệnh cũng cần chuẩn bị sẵn chi phí điều trị và chăm sóc sau phẫu thuật.

Ngoài cách điều trị đau lưng lan xuống mông trên, người bệnh cũng có thể sử dụng những thực phẩm chức năng giúp xương chắc khỏe và ngăn ngừa chứng đau lưng hoặc các bệnh lý xương khớp. Sản phẩm tốt nhất chứa bộ ba Canxi nano, Vitamin D3, MK7 cùng đa dạng khoáng chất thiết yếu Kẽm, Đồng, Boron, Silic, DHA, và Quercetin. Cùng với sản phẩm tăng cường tuần hoàn máu, giảm tê bì và đau nhức do chèn ép dây thần kinh, đau mỏi lưng, vai gáy chứa thành phần Ginkgo Biloba, Cao Blueberry, Fursultiamine và Riboflavin để hỗ trợ điều trị chứng bệnh này.

5. Người bệnh cần làm gì trong quá trình điều trị?

Bạn nên chú ý đi đứng, làm việc đúng tư thế để phòng đau lưng
Bạn nên chú ý đi đứng, làm việc đúng tư thế để phòng đau lưng

Để ngăn ngừa những biến chứng nguy hiểm của đau lưng, người bệnh cần lưu ý một số điểm sau trong quá trình điều trị bệnh:

  • Làm việc, nghỉ ngơi đúng tư thế. Người bệnh nên di chuyển và vận động nhẹ nhàng, tránh các tư thế khiến vùng lưng bị tổn thương như: nâng vật nặng, vặn mình, xoay người đột ngột…
  • Tập luyện các bài tập theo hướng dẫn của bác sĩ sẽ giúp cải thiện tình trạng đau hiệu quả.
  • Xây dựng chế độ ăn uống khoa học. Người bệnh cần bổ sung nhiều rau xanh và các thực phẩm giàu canxi như: tôm, cua, sữa… Bên cạnh đó, hạn chế những đồ ăn khiến tình trạng bệnh nặng hơn như: đồ ngọt, nước có ga, chất béo…
  • Duy trì cân nặng ổn định, giúp giảm áp lực lên cột sống, từ đó cải thiện tình trạng đau lưng.
  • Hạn chế những yếu tố làm tăng nguy cơ đau lưng như: hút thuốc lá, uống rượu bia, lo lắng, trầm cảm…

Đau lưng lan xuống mông và chân là hiện tượng rất dễ gặp trong vận động, sinh hoạt hàng ngày. Do đó, bạn hãy điều chỉnh lại tư thế sinh hoạt kết hợp với tập luyện thường xuyên và thăm khám sức khỏe định kỳ để cơn đau không “làm phiền” cuộc sống của bạn.

Bài viết liên quan: Đau lưng dưới gần mông là bệnh gì?

Nguồn tham khảo

  • [1] Sciatica. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/sciatica/symptoms-causes/syc-20377435
  • [2] Sciatica. https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/12792-sciatica

 

Mọi thắc mắc bạn đọc vui lòng liên hệ để được tư vấn và giải đáp miễn phí : 089650950919001259 hoặc Email : songkhoe@bacsituvan.vn

    Đăng ký nhận tư vấn miễn phí - Toàn bộ thông tin Vinh Gia cam kết giữ kín.