8 dạng cong vẹo cột sống thường gặp nhất hiện nay

Cong vẹo cột sống là một vấn đề sức khỏe đang ngày càng trở nên phổ biến. Những biến dạng này không chỉ gây đau đớn và hạn chế chức năng cơ thể, mà còn có thể gây ảnh hưởng đến tâm lý, chất lượng cuộc sống của người bệnh. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu các dạng cong vẹo cột sống phổ biến nhất hiện nay và nguyên nhân gây nên tình trạng này.

1. Vẹo cột sống là gì?

Vẹo cột sống (hay còn được gọi là bệnh cong cột sống) là tình trạng cột sống bị cong sang một bên, lệch khỏi tư thế bình thường. Thay vì có một sự phân bố đồng đều của các đốt sống theo từng khớp, cột sống bị cong vẹo có thể xuất hiện dưới dạng đường cong hoặc xoắn. Tình trạng này có thể xảy ra ở bất kỳ phần nào của cột sống, bao gồm cột sống cổ, cột sống ngực, cột sống lưng hoặc kết hợp cả ba.

Tình trạng cong vẹo cột sống có thể gặp ở cả trẻ em, thanh thiếu niên hay người cao tuổi. Tuy nhiên, có một số đối tượng có khả năng dễ gặp phải các dạng cong vẹo cột sống hơn gồm:

• Trẻ em và thanh thiếu niên từ 10 – 15 tuổi
• Người trưởng thành văn phòng
• Người già
• Người tham gia thể thao và hoạt động vận động mạnh

Các triệu chứng của cong vẹo cột sống có thể khác nhau tùy thuộc vào dạng và mức độ bệnh. Dưới đây là một số triệu chứng phổ biến mà người bị cong vẹo cột sống thường gặp phải:

• Đau lưng
• Khó thẳng lưng hoặc cổ
• Mệt mỏi và căng cơ
• Thay đổi dáng người
• Hạn chế chức năng vận động

2. Các dạng cong vẹo cột sống

Cong vẹo cột sống được chia thành các dạng như sau:

2.1. Vẹo cột sống bẩm sinh

Vẹo cột sống bẩm sinh là dạng vẹo cột sống xảy ra ở trẻ từ khi mới sinh. Đây là kết quả của sự phát triển không bình thường của cột sống trong quá trình thai nghén. Khi bị vẹo cột sống bẩm sinh, đường cong cột sống có thể là một đường cong đơn giản hoặc là một loạt các đường cong phức tạp, ảnh hưởng đến sự phát triển và chức năng của cột sống.

Nguyên nhân chính của vẹo cột sống bẩm sinh thường liên quan đến yếu tố di truyền hoặc các tác động ngoại vi trong quá trình phát triển thai nhi.

2.2. Vẹo cột sống khởi phát sớm

Vẹo cột sống khởi phát sớm là dạng vẹo cột sống xuất hiện trong giai đoạn trẻ em hoặc tuổi vị thành niên (từ 10 – 18 tuổi), thường trước khi cơ thể đến giai đoạn tăng trưởng nhanh chóng.

Đây là một dạng vẹo cột sống tiềm ẩn từ khi còn nhỏ và có thể được nhận biết, chẩn đoán sớm. Vẹo cột sống khởi phát sớm xảy ra do các yếu tố như sai tư thế khi ngồi, mang sách quá nặng, hoạt động vận động không đúng kỹ thuật hoặc do các bệnh lý liên quan đến cột sống gây nên.

2.3. Vẹo cột sống tự phát

Vẹo cột sống tự phát là dạng vẹo cột sống phát triển trong giai đoạn trưởng thành mà không có nguyên nhân rõ ràng, hoặc không liên quan đến bất kỳ bệnh lý nào. Đây là loại vẹo cột sống phổ biến nhất và có thể xuất hiện ở bất kỳ độ tuổi nào. Các yếu tố gây ra vẹo cột sống tự phát bao gồm tư thế ngồi sai lệch, thói quen sống không tốt, ít vận động hoặc yếu tố di truyền.

2.4. Vẹo cột sống khởi phát ở tuổi trưởng thành

Vẹo cột sống khởi phát ở tuổi trưởng thành là dạng vẹo cột sống xuất hiện sau khi cơ thể đã hoàn thành giai đoạn tăng trưởng chính. Dạng vẹo cột sống này thường xảy ra ở người trưởng thành từ 40 tuổi trở lên. Nguyên nhân chính của vẹo cột sống khởi phát ở tuổi trưởng thành liên quan đến quá trình lão hóa tự nhiên của cơ thể, yếu tố di truyền và hệ thống cơ xương kém chắc chắn.

2.5. Vẹo cột sống thần kinh cơ

Vẹo cột sống thần kinh cơ là một loại vẹo cột sống phát triển do sự tác động lên hệ thần kinh hoặc các cơ xung quanh cột sống. Những yếu tố như bướu tuyến giáp, bệnh lý tăng sự co dạng của cơ và thấp khớp có thể gây ra sự chênh lệch và vẹo cột sống thần kinh cơ.

2.6. Vẹo cột sống Syndromic

Vẹo cột sống Syndromic là dạng vẹo cột sống phát triển thứ phát của các hội chứng hoặc bệnh lý khác. Ví dụ, hội chứng Marfan, hội chứng Down, hội chứng Rett, hoặc hội chứng Ehlers-Danlos có thể gây ra vẹo cột sống Syndromic. Loại vẹo cột sống này thường đi kèm với các triệu chứng và biến chứng khác liên quan đến hội chứng hoặc bệnh lý gốc.

2.7. Bệnh kyphosis của Scheuermann

Bệnh kyphosis của Scheuermann là một loại vẹo cột sống đặc biệt mà phần trên của lưng trở nên quá cong với một hoặc nhiều đốt sống bị biến dạng. Bệnh này thường xuất hiện trong giai đoạn tuổi vị thành niên khi cột sống đang phát triển nhanh chóng. Nguyên nhân chính dẫn đến bệnh kyphosis của Scheuermann chưa được xác định, nhưng các yếu tố di truyền và môi trường có thể ảnh hưởng, cũng như gây ra bệnh.

3. Dấu hiệu cong vẹo cột sống

Các dấu hiệu nhận biết người bị cong vẹo cột sống bao gồm:

• Vai không cân xứng (bên thấp bên cao).
• Phần xương bả vai nhô ra một cách bất thường.
• Các gai đốt sống không thẳng hàng.
• Một bên hông cao hơn bên còn lại, chân cao chân thấp.
• Lưng tròn, vai thấp và đầu ngả ra phía trước do bị gù.

Ngoài ra, các dạng cong vẹo cột sống nặng ở người lớn sẽ gây đau đớn và một số triệu chứng khác so với cong vẹo cột sống bẩm sinh như:

• Đau thắt lưng, cứng khớp.
• Căng cơ ở lưng và chân.
• Đau do thần kinh bị chèn ép.
• Một số trường hợp gây mất chức năng vận động.
• Mệt mỏi, khó thở…

4. Nguyên nhân gây vẹo cột sống

Vẹo cột sống có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó có thể kể đến một số lý do phổ biến gồm:

• Yếu tố di truyền trong gia đình.
• Sự phát triển không đồng đều của các nhóm cơ bắp xung quanh cột sống.
• Yếu tố môi trường ví dụ việc mang vác đồ nặng, ngồi sai tư thế, sử dụng túi xách quá tải có thể tạo ra áp lực không đều lên cột sống, gây ra vẹo cột sống.
• Một số bệnh lý như bệnh viêm khớp dạng thấp, bệnh loạn dạng cột sống, bệnh loãng xương (osteoporosis) có thể làm cột sống yếu, dễ gãy và dẫn cong vẹo cột sống.
• Các tổn thương hoặc chấn thương ở cột sống, như tai nạn giao thông, tai nạn thể thao hoặc tổn thương do công việc.
• Rối loạn cơ hoành dẫn đến suy giảm cơ bắp. Khi cơ bắp không đủ mạnh để hỗ trợ cột sống, tình trạng vẹo cột sống có thể xảy ra.

Trên đây là tổng hợp các dạng cong vẹo cột sống thường gặp nhất hiện nay cùng những nguyên nhân chính gây ra bệnh. Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về tình trạng cong vẹo cột sống. Từ đó, có thể nhận biết và điều trị bệnh sớm, ngăn ngừa sự tiến triển của các dạng cong vẹo cột sống.

Bài viết liên quan:

• Những hậu quả khủng khiếp của cong vẹo cột sống
• Cách phòng chống cong vẹo cột sống cho học sinh trong trường