Nên làm gì khi bà bầu bị viêm xoang?

Viêm xoang là bệnh lý khá phổ biến, không quá nguy hiểm nhưng sẽ gây phiền toái đến cuộc sống và tâm trạng của người bệnh. Bà bầu bị viêm xoang lại càng mệt mỏi, lo lắng, vậy nên làm gì để cải thiện tình trạng bệnh để không ảnh hưởng đến mẹ lẫn thai nhi?

1. Nguyên nhân dẫn đến bà bầu bị viêm xoang

Bà bầu có thể bị viêm xoang do một số nguyên nhân:

• Khi chị em mang thai, hệ miễn dịch trở nên suy yếu và làm tăng khả năng bị viêm xoang do nhiễm vi khuẩn, nấm và virus.
• Trong thai kỳ, nội tiết tố đặc biệt là progesterone và estrogen có thể khiến tình trạng viêm xoang trở nên nghiêm trọng hơn. Các hormone làm tăng hoạt động lưu thông máu trong các mạch và màng (bao gồm cả màng nhầy) làm cho chúng sưng lên, dẫn đến hiện tượng tắc nghẽn và chảy dịch mũi sau.
• Chị em dễ mắc xoang hơn do bị nhiễm lạnh, cảm cúm, viêm mũi dị ứng, sốt cỏ khô, dị ứng phấn hoa, chấn thương, đau mũi … dẫn đến phản ứng viêm.

2. Biểu hiện viêm xoang khi mang thai

Dấu hiệu của bệnh viêm xoang rất dễ bị nhầm lẫn với chứng viêm mũi do đều có triệu chứng là hắt hơi, sổ mũi, chảy nước mũi,… Tuy nhiên để chắc chắn thì bà bầu nên đi khám khi thấy các dấu hiệu như:

• Hắt hơi liên tục, nghẹt mũi, sổ mũi
• Dịch nước mũi tiết nhiều hơn, chuyển sang thể đặc và có màu xanh hoặc vàng
• Dịch nước mũi có mùi lạ, khó chịu
• Có thể bị sốt, có thể sốt nhẹ và dẫn chuyển biến nặng hơn
• Cảm thấy đau nhức ở vùng thái dương, hốc mắt, đau dần lên đầu và toàn bộ mặt

Ngoài các dấu hiệu này thì tùy từng tình trạng bệnh và thể bệnh mà sẽ có thêm một số triệu chứng khác:

• Viêm xoang hàm: Đau nhức răng, chân răng
• Viêm xoang sàng trước: Đau hốc mắt, đau thái dương
• Viêm xoang sàng sau, viêm xoang bướm: Đau ở gáy, dịch mũi tiết nhiều

3. Bà bầu bị viêm xoang có ảnh hưởng tới thai nhi không?

Tuy bệnh xoang không ảnh hưởng tới thai nhi vì em bé được bảo vệ bởi nhau thai và nhau thai có khả năng sàng lọc hầu hết các độc tố gây bệnh tật. Nhưng bệnh sẽ tác động không nhỏ một cách gián tiếp tới quá trình thai nghén của bà bầu như:

• Viêm xoang có thể gây đau đầu, mệt mỏi ảnh hưởng đến sức khỏe cũng như tâm lý của bà bầu.
• Viêm xoang còn có thể khiến bà bầu chóng mặt, hoa mắt,..  nên có thể khiến bà bầu bị té ngã.
• Viêm xoang khiến bà bầu ho, hắt hơi liên tục, nếu tần suất của các cơn ho tăng lên sẽ kích thích các cơn gò ở tử cung và nếu không giảm có khả năng kích thích tăng dần tình trạng sinh non không mong muốn.
• Bệnh viêm xoang kéo dài thường đi kèm với tình trạng giảm cung cấp oxy ở bà bầu khi ngủ và lượng oxy cung cấp đến thai nhi cũng theo đó sụt giảm. Bà bầu rất dễ gặp các vấn đề nghiêm trọng như tăng huyết áp thai kỳ, tiền sản giật hay thai nhi chậm phát triển trong tử cung. 

4. Một số biến chứng khi bà bầu bị viêm xoang

Bà bầu bị viêm xoang nếu không điều trị kịp thời có thể dẫn đến một số biến chứng ảnh hưởng đến sức khỏe và khiến bà bầu lo lắng:

• Viêm amidan mãn tính
• Viêm thanh quản
• Viêm dây thần kinh thị giác
• Viêm mí mắt, viêm túi lệ, nhiễm trùng mắt…
• Viêm màng não, viêm tắc tĩnh mạch xoang hang

5. Điều trị viêm xoang khi mang thai như thế nào?

5.1. Chữa viêm xoang cho bà bầu bằng mẹo dân gian

Trong dân gian có rất nhiều mẹo chữa xoang mà bà bầu có thể áp dụng tại nhà an toàn và hiệu quả:

Cây xương cá: Cây xương cá (còn được là cây giao) có vị cay, tương đối chua, tính mát, có tác dụng thúc sữa, sát trùng, khử phong, tiêu viêm, giải độc nên có thể áp dụng để chữa viêm xoang rất hiệu quả. Bà bầu cần chuẩn bị khoảng 20 đốt cây xương cá, sau đó cắt nhỏ và đem đun sôi trong khoảng 10 phút. Dùng khăn sạch trùm đầu và tiến hành xông hơi vùng mũi. Mỗi lần xông khoảng 5 – 10 phút và chỉ nên thực hiện  2 – 3 lần mỗi tuần.

Bà bầu cần lưu ý là mủ cây xương cá mang độc tính rất cao nên cần cẩn thận khi áp dụng mẹo này, tránh để nước của cây bắn vào mắt hay uống phải nước này vì mủ cây sẽ gây phồng rộp da, mù mắt khi tiếp xúc ngoài còn uống vào sẽ gây buồn nôn, tiêu chảy…

Xông mũi với tinh dầu: Xông mũi hỗ trợ giảm các triệu chứng của viêm xoang khá hiệu quả nhờ tinh dầu giúp lưu thông mũi tối, hỗ trợ đẩy dịch viêm ra ngoài vừa giúp tinh thần bà bầu được thoải mái hơn. Bà bầu sẽ tiến hành đun sôi một nồi nước nóng, thêm vài giọt tinh dầu ưa thích vào và xông trong vòng 15 – 20 phút. Sau khi xông, nên xì mũi để đẩy dịch viêm ra ngoài và vệ sinh sạch lại bằng nước ấm.

Hỗn hợp ngó sen và gừng: Bà bầu dùng hỗn hợp ngó sen và gừng tươi xay nhuyễn để đắp lên vùng sống mũi khoảng 10 phút rồi rửa sạch. Lưu ý, do gừng có tính cay nên để cách xa mắt để tránh làm cay mắt.

Hoa ngũ sắc: Loài hoa này có công dụng tiêu thũng, trừ ứ nên giúp giảm sưng viêm ở các xoang mũi. Nên bà bầu áp dụng mẹo này có thể khắc phục tình trạng nghẹt mũi do viêm xoang. Bà bầu dùng hoa và vài nhánh ngọn của cây hoa ngũ sắc, đem rửa sạch, rồi cho tất cả vào giã nát. Chắt lấy nước cốt rồi cho vào một lọ nước nhỏ mũi và dùng nước cốt này để nhỏ vào mũi mỗi ngày 3 – 4 lần, sau vài phút thì xì mạnh để đẩy các chất nhầy ra ngoài.

Lá chanh: Lá chanh sở hữu vị ngọt cay, tính bình, chỉ khái, sát khuẩn, tiêu đờm vô cùng tốt. Trong lá chanh với tinh dầu thơm dễ chịu, diệt khuẩn hoặc tăng cường miễn dịch tạo cơ thể, chống lại vi khuẩn làm bà bầu bị viêm xoang. Bà bầu có thể dùng lá chanh khô, đun sôi trong vòng 10 phút rồi chắt lấy nước súc miệng mỗi ngày. Mẹo này sẽ giúp bà bầu thông mũi, thông họng và giảm thiểu chất nhầy.

5.2. Hỗ trợ điều trị viêm xoang cho bà bầu bằng cách chăm sóc tại nhà

Để hỗ trợ điều trị bệnh xoang, bà bầu có thể áp dụng các cách sau:

• Hàng ngày dùng nước muối sinh lý để rửa mũi, thói quen này có thể làm giảm các kháng nguyên bề mặt niêm mạc mũi xoang, giảm phản ứng dị ứng.
• Có thể sử dụng máy tạo độ ẩm trong phòng vào ban đêm để giữ ẩm cho mũi và đẩy nhanh quá trình chữa bệnh trong khi đang ngủ.
• Nên ngủ kê gối cao hơn để giúp giảm khó thở và ngăn chặn chất nhầy tích tụ trong các xoang vào ban đêm.
• Xông mũi bằng hơi nước ngày 2 lần để giúp làm loãng dịch nhầy, giúp chất nhầy dễ được đào thải khỏi xoang, tránh tích tụ.
• Bà bầu có thể súc miệng bằng nước muối ấm để giúp làm sạch vùng miệng họng và làm giảm đau họng.
• Bà bầu nên ăn uống đầy đủ dinh dưỡng giúp tăng sức đề kháng, uống nhiều nước, có thể uống các loại nước ép trái cây từ họ cam quýt chứa nhiều vitamin C.
• Hàng ngày nên sinh hoạt điều độ, nghỉ ngơi hợp lý.
• Nếu thấy có đau đầu thì bà bầu có thể giảm đau đầu bằng các biện pháp không dùng thuốc như chườm ấm lên vai, cổ hoặc trán, xoa nhẹ vùng trán và tắm nước ấm.

5.3. Điều trị viêm xoang cho mẹ bầu bằng thuốc Tây

Với bà bầu thì việc điều trị bệnh bằng thuốc uống thường được hạn chế. Bác sĩ chỉ cho bà bầu uống thuốc khi đã nhận định thai ổn định tuy nhiên vẫn cần lựa chọn các loại thuốc ít tác dụng phụ. Các loại thuốc dùng để điều trị viêm xoang cấp tính gồm:

• Cefprozil (Cefzil) và amoxicillin-clavulanate.
• Acetaminophen (Tylenol) cũng an toàn khi sử dụng trong thai kỳ để giảm đau.
• Thuốc xịt mũi: Giúp hạn chế tối đa việc tiết dịch mũi, loại thường dùng là Avamys, Otrivin 0.05 – 0.1%, Flixonase,… Bà bầu không nên dùng liên tục quá 3 ngày.
• Thuốc kháng histamin: Giúp đẩy lùi tình trạng dị ứng bởi viêm xoang như chlorpheniramine, loratadine…
• Thuốc chứa Steroid: Chủ yếu sử dụng bằng thuốc xịt mũi có tác dụng tại chỗ với tác dụng là làm thông thoáng đường thở và đẩy lùi các triệu chứng của bệnh.
• Thuốc kháng sinh nhóm beta lactam: Bác sĩ có thể chi định cephalosporin hoặc ampicillin…
• Bà bầu có thể sử dụng thêm nhóm thuốc giảm ho, thông mũi, long đờm, giảm phù nề hay tân dược…

5.4. Chữa viêm xoang cho bà bầu bằng đông y

Áp dụng các bài thuốc Đông y chữa viêm xoang cho bà bầu khá phổ biến bởi có độ lành tính hơn, không gây tác dụng phụ. Các bài thuốc này đều chủ trị bồi bổ thể trạng thay vì chỉ cải thiện triệu chứng nhờ đó sẽ mang lại nhiều lợi ích nhất định cho cơ thể, ít tác dụng phụ. Theo Đông y, bệnh viêm xoang xảy ra do các yếu tố nhiệt độc, phong nhiệt, khí hư kết hợp với phong hàn. Mặt khác, tác động từ môi trường bên ngoài cũng dẫn tới tình trạng chảy nước mũi, nghẹt mũi… Do đó nguyên tắc điều trị của Đông y là cân bằng âm dương, tiêu viêm giải độc, thanh nhiệt và đẩy lùi căn nguyên từ gốc. Các dược liệu thường được sử dụng có bạch chỉ, xuyên khung, hương nhu, bồ công anh… Tùy tình trạng của từng người bệnh mà sử dụng được liệu nào. Bà bầu chú ý không kết hợp thuốc Đông y với Tây y vì có thể gây ra phản ứng phụ nguy hiểm với cơ thể. Nên tìm phòng khám Đông y uy tín để khám và chữa bệnh.

6. Khi nào nên đến bác sĩ?

Bà bầu khi đã áp dụng các mẹo chữa viêm xoang và chăm sóc tại nhà sẽ có thể giảm nhẹ các triệu chứng của bệnh. Nhưng nếu thấy các triệu chứng không thuyên giảm thì nên đi khám, đặc biệt là có các dấu hiệu như:

• Thấy ho ra đờm xanh hoặc vàng
• Nếu bị sốt trên 38°C
• Không ăn hoặc ngủ được
• Nhiễm trùng tái phát

7. Cách phòng tránh khi bà bầu bị viêm xoang

Để có thể phòng tránh viêm xoang ở bà bầu thì chị em nên lưu ý:

• Hạn chế đến những khu vực nhiều khói bụi
• Hạn chế tiếp xúc với người đang mắc bệnh cảm lạnh
• Giữ vệ sinh nơi sinh sống, thoáng mát, tránh để ẩm ướt
• Tăng cường khả năng miễn dịch bằng chế độ dinh dưỡng hàng ngày. Có thể ưu tiên thực phẩm giàu kẽm để bảo vệ hệ miễn dịch khỏe mạnh và giảm mức độ nghiêm trọng của nhiễm trùng. Thực phẩm chứa kẽm có bánh mì nguyên cám, đậu lăng, đậu xanh, trứng, hạt điều, khoai tây nướng, cá và thịt. Nên tránh thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ, đồ ngọt, khá nhiều muối, thức uống có cồn,…
• Tránh nuôi chó mèo
• Tránh ăn lại các thức ăn đã gây dị ứng trước đó
• Giữ ấm cơ thể khi trời trở lạnh
• Vệ sinh răng miệng sạch sẽ hàng ngày, đánh răng sau khi ăn, trước và sau khi ngủ dậy
• Nên đeo khẩu trang khi quét dọn nhà cửa và khi đi ra ngoài đường
• Uống nhiều nước để làm loãng dịch nhầy và giúp đào thải dịch dễ dàng

Ngoài các điều trị trên đây thì bà bầu bị viêm xoang có thể chọn dùng sản phẩm xịt rửa xoang có chứa Natri clorid, natri benzoat, polysorbate, tinh dầu bạc hà, nước tinh khiết sẽ giúp vệ sinh làm sạch xoang mũi giúp ngăn ngừa và làm giảm các triệu chứng của viêm mũi dị ứng như ngạt mũi, chảy nước mũi làm thông thoáng đường thở, đào thải dịch nhầy và loại bỏ tác nhân gây viêm mũi xoang. Đồng thời hỗ trợ, làm giảm triệu chứng của viêm mũi, viêm xoang, giúp làm giảm đau đầu, nhức hốc mắt do viêm xoang và còn giúp phòng ngừa sổ mũi, ngạt mũi, viêm mũi xoang, phòng tránh các bệnh đường hô hấp.

Bà bầu bị viêm xoang là tình trạng không hiếm gặp, tuy nhiên bà bầu chớ nên lo lắng, hãy đi khảm để được bác sĩ chỉ dẫn điều trị và áp dụng các cách chăm sóc cải thiện các triệu chứng của bệnh an toàn, hiệu quả. 

>> Xem thêm: Bệnh viêm xoang ở trẻ em: Những điều cha mẹ cần biết

Nguồn tham khảo:

[1] Sinus Infection While Pregnant. https://americanpregnancy.org/healthy-pregnancy/pregnancy-health-wellness/sinus-infection-while-pregnant/

[2] Sinus Infection While Pregnant: Prevent and Treat. https://www.healthline.com/health/pregnancy/sinus-infection

[3] How To Deal With Sinusitis In Pregnancy. https://www.health4mom.org/how-to-deal-with-sinusitis-in-pregnancy/