Trẻ bị cảm cúm uống thuốc gì để cải thiện bệnh hiệu quả?

Hệ miễn dịch ở trẻ nhỏ chưa hoàn thiện do đó trẻ rất dễ mắc bệnh khi thời tiết thay đổi, đặc biệt là cảm cúm. Lúc này rất nhiều bậc phụ huynh thường mua thuốc để trị bệnh cho bé, tuy nhiên nếu bạn không hiểu rõ về việc dùng thuốc thì quá trình điều trị có thể không như bạn mong muốn. Chính vì vậy bài viết ngày hôm nay chúng ta sẽ cùng tìm hiểu xem thuốc trị cảm cúm cho trẻ loại nào tốt nhất?

1. Những loại thuốc cảm cúm cho trẻ em thường dùng

Điều trị cảm cúm ở trẻ em cần chú trọng giải quyết sớm các triệu chứng, đặc biệt là sốt, hắt hơi, sổ mũi. Đồng thời, thuốc cảm cúm ở trẻ em cần kết hợp các sản phẩm có tác dụng củng cố miễn dịch, phục hồi cơ thể để hạn chế cảm cúm tái phát hoặc các biến chứng sau cảm cúm.

Dưới đây là một số nhóm thuốc trị cảm cúm cho bé được sử dụng phổ biến hiện nay:

1.1. Thuốc cảm cúm trẻ em giúp giảm ho

Cơ chế của đa phần những loại thuốc giảm ho hiện nay là tác động vào hệ thần kinh trung ương, giúp giảm các phản xạ ho của trẻ. Những loại thuốc giảm ho có thể kể đến là codein, pholcodine, dextromethorphan. Trong đó codein thường gây ra cảm giác buồn ngủ, táo bón và có thể phụ thuộc thuốc nên không dùng cho trẻ dưới 12 tuổi, cũng không khuyến khích dùng cho đối tượng thanh thiếu niên từ 12 đến 18 tuổi.

Hai loại thuốc còn lại là pholcodin, dextromethorphan sẽ ít tác dụng phụ hơn nhưng vẫn ít nhiều mang đến cảm giác buồn ngủ, nếu trẻ đang cần tỉnh táo để học tập thì cũng nên hạn chế uống những loại này.

Thuốc giảm ho chỉ dùng hiệu quả đối với trường hợp trẻ bị ho khan, nếu là ho có đờm thì sẽ không có nhiều tác dụng. Cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng thuốc dextromethorphan trong trường hợp trẻ bị hen suyễn hoặc bị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.

1.2. Thuốc cảm cúm trẻ em giúp thông mũi

Thuốc thông mũi có tác dụng giúp co mạch, làm giảm sưng nề vùng niêm mạc ở bên trong mũi, từ đó giúp cho các triệu chứng như nghẹt mũi, khó thở giảm xuống.

Những thuốc có tác dụng giúp thông thoáng mũi là pseudoephedrine, ephedrine và phenylephrine. Các loại thuốc trên có tác dụng chính là thông mũi nhưng cũng có tác dụng phụ là tăng nhịp tim, huyết áp và có thể khiến trẻ bị khó ngủ. Do vậy, nếu trẻ bị huyết áp cao không nên dùng những loại thuốc này. Không nên uống thuốc quá sát giờ đi ngủ. Những bệnh nhi bị tăng nhãn áp cần sự tư vấn từ bác sĩ chuyên khoa nếu muốn sử dụng các loại thuốc này.

Đa phần các trường hợp đều không nên sử dụng thuốc nhỏ, xịt mũi dài ngày vì có thể khiến bệnh trở nên nặng hơn.

1.3. Thuốc long đờm

Nhóm thuốc này giúp cho dịch tiết trong đường hô hấp long ra nhanh hơn. Đờm trong đường thở, mũi họng loãng hơn, từ đó giúp trẻ dễ dàng tống đờm ra bên ngoài thông qua cách khạc, nhổ đờm.

Nhóm thuốc long đờm gồm có: Ambroxol, Bromhexin, Acetylcystein,… Mỗi loại thuốc long đờm chỉ chứa 1 thành phần trên, không chứa nhiều loại. Cũng có một số loại thuốc long đờm vừa kết hợp long đờm, vừa khiến trẻ giảm ho như: Solmux Broncho, Atussin,…

Một số tác dụng phụ của thuốc có thể làm cho loãng chất nhầy bảo vệ dạ dày, khiến trẻ có nguy cơ bị loét dạ dày nếu dùng lâu dài, thuốc cũng có thể làm cho các cơn hen phế quản bị khởi phát, gây buồn nôn, hoa mắt chóng mặt, rối loạn tiêu hóa và tăng men gan,… Chính vì vậy cha mẹ không nên tự ý cho con uống các loại thuốc long đờm mà cần chỉ định của thầy thuốc.

1.4. Thuốc hạ sốt giảm đau

Triệu chứng thường thấy nhất của trẻ bị bị cảm cúm đó là đau nhức người và sốt. Thuốc giảm đau, hạ sốt phổ biến có thành phần paracetamol.

Khi trẻ sốt, đau đầu, đau nhức cơ thể cha mẹ sử dụng paracetamol cho trẻ theo liều lượng phù hợp với cân nặng. Nếu trẻ không đáp ứng với Paracetamol, một hoạt chất giảm đau hạ sốt khác có thể được sử dụng là Ibuprofen. Thuốc Ibuprofen còn có tác dụng chống viêm. Tuy nhiên Ibuprofen không thích hợp cho trẻ dưới 6 tháng tuổi.

1.5. Thuốc kháng histamin

Đây là nhóm thuốc có tác dụng rất mạnh trong việc làm giảm các triệu chứng của bệnh cúm như hắt hơi, sổ mũi,… Thuốc có thể ở dạng viên, dạng xịt, dạng nước.

Thông thường, các thuốc điều trị cảm cúm sẽ kết hợp cả giảm đau chống viêm với thuốc kháng Histamin. Một số hoạt chất phổ biến như clorpheniramine, Bropheniramin, phenylephrine…

2. Sử dụng thuốc trị cảm cúm cho trẻ cần phải lưu ý những gì?

Hiện nay có nhiều loại thuốc điều trị cảm cúm cho trẻ em. Để lựa chọn loại thuốc phù hợp, cha mẹ cần tuân thủ các nguyên tắc an toàn và hướng dẫn từ chuyên gia y tế.

• Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ nhà thuốc gần nhà trước khi cho trẻ dùng thuốc. Bác sĩ sẽ giúp xác định tình trạng sức khỏe của bé và đưa ra lời khuyên về loại thuốc phù hợp.
• Luôn tuân theo hướng dẫn về độ tuổi và trọng lượng của trẻ được ghi trên hộp thuốc. Không sử dụng thuốc dành cho người lớn cho trẻ nhỏ vì liều lượng có thể khác nhau.
• Không bao giờ vượt quá liều lượng được ghi trên hướng dẫn hoặc khuyến nghị của bác sĩ. Sử dụng dụng cụ đo liều chuẩn để đảm bảo bạn đo chính xác.
• Theo dõi tác dụng phụ có thể xuất hiện sau khi sử dụng thuốc. Nếu trẻ có bất kỳ dấu hiệu phản ứng không mong muốn nào, hãy ngưng sử dụng thuốc và thông báo với bác sĩ.
• Kiểm tra thành phần của thuốc để đảm bảo trẻ không bị dị ứng với bất kỳ thành phần nào trong thuốc.
• Theo dõi tình trạng sức khỏe của bé sau khi sử dụng thuốc. Nếu triệu chứng không cải thiện hoặc trở nên nghiêm trọng hơn, hãy thông báo với bác sĩ.
• Không cho trẻ dùng các chất kích thích khi đang dùng thuốc vì có thể xuất hiện độc tố tương tác với thuốc khiến cho hiệu quả điều trị bị giảm xuống.
• Như đã nói ở trên, nhiều loại thuốc cảm cúm có tác dụng phụ khiến cho người bệnh bị buồn ngủ. Vì vậy, nên cho trẻ uống thuốc trước khi đi ngủ và tránh những thời điểm cần phải tỉnh táo tập trung như khi đi thi, học hành,…
• Không tự ý cho trẻ uống thuốc kháng sinh: Kháng sinh chỉ có tác dụng đối với vi khuẩn trong khi cảm lạnh thông thường do virus gây ra. Nếu trẻ uống thuốc kháng sinh không đúng cách có thể chịu các tác dụng phụ của thuốc hoặc nhờn thuốc kháng sinh.
• Nên cho trẻ uống thuốc tại một thời điểm cố định trong ngày để đạt được hiệu quả thuốc tối ưu. Trong trường hợp bị quên liều thì dùng lại sớm nhất. Nếu thời điểm nhớ ra gần với giờ uống thuốc kế tiếp thì có thể bỏ qua liều cũ, tuyệt đối không cộng dồn liều với nhau.

Tuy nhiên, nếu thấy tình trạng của trẻ ngày càng nặng hoặc tình trạng bệnh không cải thiện, hãy đưa bé đến bác sĩ ngay. Khi có những dấu hiệu sau, bạn nên đưa trẻ đi gặp bác sĩ:

• Trẻ sơ sinh từ 2 tháng tuổi trở xuống bị sốt
• Trẻ sốt từ 39°C trở lên
• Trẻ thở nặng nhọc, bao gồm phập phồng cánh mũi, khò khè, thở nhanh,co kéo lồng ngực
• Trẻ không ăn hoặc uống, có dấu hiệu mất nước (như đi tiểu giảm)
• Trẻ cáu kỉnh hoặc buồn ngủ quá mức
• Trẻ đau tai dai dẳng
• Trẻ ho kéo dài hơn ba tuần

Trên đây là những thông tin về các loại thuốc được dùng trong điều trị cảm cúm cho trẻ. Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp cho cha mẹ hiểu hơn về cách dùng thuốc cúm và sử dụng hợp lý cho con mình.

Nguồn tham khảo:

[1] Influenza (FLU) in children. (2023, September 14). https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/influenza/influenza-flu-in-children

[2] Influenza in children. (2005). Paediatrics and Child Health, 10(8), 485–487. https://doi.org/10.1093/pch/10.8.485