Viêm đại tràng thể táo bón và những điều cần biết

Viêm đại tràng thể táo bón xảy ra ở đường tiêu hóa khiến người bệnh cảm thấy khó chịu và phiền toái trong cuộc sống sinh hoạt hằng ngày. Vì vậy, người bệnh nên chủ động khám sớm bệnh lý này và điều trị đúng cách.

1. Viêm đại tràng thể táo bón là gì?

Viêm đại tràng thể táo bón là một trong những dạng viêm đại tràng mạn tính xuất hiện ở những người bị táo bón. Trong khi đó, viêm đại tràng mãn tính là tình trạng niêm mạc ruột già bị viêm lan tỏa hoặc khu trú xảy ra trong thời gian dài có đặc tính hay tái phát. Một số trường hợp ruột già không xuất hiện tổn thương thực thể mà rối loạn chức năng.

Thống kê cho thấy, bệnh này chủ yếu gặp ở những người bị viêm đại tràng co thắt hay còn gọi là hội chứng kích thích ruột. Ngoài ra, có thể gặp ở một số người nhiễm vi trùng, ký sinh trùng, ….Bệnh có thể kiểm soát thông qua điều chỉnh lối sống – đặc biệt là chế độ dinh dưỡng và sử dụng thuốc.

2. Nguyên nhân viêm đại tràng thể táo bón

Viêm đại tràng dạng táo bón có thể do nhiều nguyên nhân gây ra chứ không riêng gì một nguyên nhân. Trong đó phải kể đến những nguyên nhân rất điển hình dưới đây nhiều người hay mắc phải.

Thói quen ăn uống không lành mạnh

Thói quen ăn uống không lành mạnh chính là nguyên nhân hình thành nên bệnh viêm đại tràng thể táo bón. Ăn không đảm bảo vệ sinh, vi khuẩn xâm nhập và tấn công đại tràng, vi khuẩn có lợi thiếu hụt dẫn đến loạn khuẩn, rối loạn tiêu hóa gây viêm đại tràng thể táo bón.

Thường xuyên ăn những thực phẩm khó tiêu, nhiều dầu mỡ, đồ chiên rán, cay nóng làm tăng nguy cơ táo bón. Ăn những thực phẩm giàu chất béo, ít chất xơ làm chậm quá trình tiêu hóa, giảm lượng chất xơ cần tiêu thụ mỗi ngày, gây giảm lượng nước trong phân, phân khô khiến cho việc đẩy phân ra ngoài cơ thể trở nên khó khăn hơn.

Lười uống nước, uống không đủ mỗi ngày

Nước giúp thanh lọc, đào thải các chất độc hại ra ngoài, đặc biệt là hệ tiêu hóa. Cơ thể cần nước để hệ tiêu hóa được hoạt động trơn tru. Khi không cung cấp hay uống đủ nước có thể gây ra tình trạng táo bón bởi thức ăn cơ thể đi từ dạ dày đến ruột non, nếu cơ thể không có đủ nước, ruột già sẽ hút nước từ chất thải khiến cho phân trở nên cứng hơn và khó thoát ra ngoài gây nên táo bón, bệnh trĩ, bệnh viêm đại tràng thể táo bón.

Thói quen lười vận động

Ngồi nhiều, lười vận động khiến cho hệ tiêu hóa không có sự co bóp nhẹ nhàng, lượng phân trong ruột sẽ bị dồn ứ, lượng nước trong phân ít cũng trở nên rắn hơn, đường ruột bị khô, khiến cho nhu động ruột hoạt động kém, khó khăn trong việc tống phân ra ngoài gây táo bón.

Thói quen nhịn đi vệ sinh

Thường xuyên nhịn đi vệ sinh khiến cho các dây thần kinh trực tràng bị ảnh hưởng và phản ứng kém. Não bộ vì thế không thể phân biệt được thời điểm nào ruột cần đào thải phân ra ngoài. Khi đó, các cơ hậu môn co thắt, phân bị giữ lại trong trực tràng, áp lực ổ bụng sẽ bị tăng cao, phân tích tụ nhiều, không ngừng đưa xuống, càng lâu trong trực tràng càng trở nên khô cứng và khó thoát ra ngoài gây hiện tượng táo bón, nguy cơ dẫn đến bệnh trĩ.

3. Dấu hiệu điển hình của viêm đại tràng thể táo bón

Viêm đại tràng thể táo bón đặc trưng bởi tình trạng đại tiện táo nhưng dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý khác. Để nhận biết viêm đại tràng táo bón, bạn có thể xem xét những triệu chứng sau:

• Đau bụng: Đau bụng âm ỉ vùng bụng, đôi khi đi kèm cơn co thắt nhẹ. Cơn đau có thể tăng dần khi người bệnh ăn những thực phẩm chiên, xào, chưa nấu chín kỹ, ….Đau hơn có thể lan xuống cả vùng xương chậu.
• Táo bón: Những người bị viêm đại tràng đi ngoài rất nhiều, nhưng với viêm đại tràng thể táo bón, người bệnh đi đại tiện ít hơn so với bình thường, khoảng 3 lần/tuần. Số lượng phân ngày càng ít đi. Phân ứ đọng trong ruột không được đẩy ra ngoài nên vừa đi đại tiện xong lại muốn đi tiếp, phân không thể hình thành khuôn nên gây hiện tượng đi phân không hết.
• Phân khô và cứng: Phân của người viêm đại tràng thể táo bón thường khô, cứng, vón, rắn, đóng thành cục nhỏ như phân dê. Đôi khi phân có thể dính máu hoặc màu đậm, đi đại tiện xương thường đau rát hậu môn.
• Mệt mỏi, sút cân: Người bị viêm đại tràng thể táo bón có thể giảm cân nhanh do chứng táo bón khiến khả năng hấp thu chất dinh dưỡng kém. Đi ngoài khó khăn, đau rát khiến người bệnh thường xuyên mệt mỏi, sợ đại tiện nên ăn không ngon miệng, chán ăn, người gầy gò.

4. Viêm đại tràng thể táo bón có nguy hiểm không?

Viêm đại tràng táo bón nếu không phát hiện sớm và can thiệp điều trị đúng cách sẽ gây ra những biến chứng nguy hiểm. Các biến chứng thường gặp ở người viêm đại tràng thể táo bón:

• Bệnh trĩ: Bệnh có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó táo bón được xem là nguyên nhân phổ biến. Nếu không kiểm soát kịp thời, viêm đại tràng thể táo bón có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh trĩ.
• Nứt kẽ hậu môn: Một số người bệnh, phân cứng, khô có thể ma sát và kéo giãn cơ vòng hậu môn dẫn đến hình thành vết nứt ở cơ quan này dẫn đến tình trạng đau rát và đại tiện ra máu tươi.
• Thủng đại tràng: Nhiều người bị viêm đại tràng thể táo bón có thói quen sử dụng thuốc kháng sinh để điều trị, điều này khiến cho lớp lông nhung trong niêm mạc ruột rụng hết, các lợi khuẩn bị tiêu diệt gây rối loạn khuẩn đường ruột. Lúc này, lợi khuẩn đường ruột không đủ để ngăn chặn hại khuẩn, khiến các vết loét đại tràng ngày một trầm trọng hơn, lâu ngày dẫn tới thủng đại tràng.
• Cơ thể suy nhược: Viêm đại tràng thể táo bón kéo dài có thể khiến cơ thể suy nhược và sụt cân. Do đại tràng giảm hoạt động hấp thu chất dinh dưỡng. Bên cạnh đó, có thể bắt nguồn từ tâm lý lo âu quá mức khi bệnh thường xuyên tái đi tái lại nhiều lần, ảnh hưởng đến chất lượng chất lượng giấc ngủ.

5. Khắc phục bệnh viêm đại tràng thể táo bón

Bệnh đại tràng co thắt thể táo bón tùy thuộc vào mức độ nặng nhẹ của triệu chứng sẽ có phương pháp điều trị thích hợp. Nếu bệnh ở mức độ nhẹ có thể điều trị tại nhà. Nếu bệnh đã diễn biến nặng thì cần phải điều trị chuyên sâu hơn. Bệnh có thể khắc phục theo một số phương pháp dưới đây.

5.1. Bổ sung chất xơ

Chất xơ là thành phần không thể thiếu trong chế độ ăn hàng ngày. Đặc biệt với những người bị viêm đại tràng thể táo bón nên ăn nhiều chất xơ sẽ góp phần cải thiện tốt hơn các triệu chứng khó tiêu hay táo bón. Một số thực phẩm giàu chất xơ bạn có thể bổ sung vào chế độ ăn hàng ngày như bắp cải, mồng tơi, rau ngót, chuối, mận, nho, táo, khoai lang, cà rốt, củ đậu, ….

5.2. Uống nhiều nước

Uống nước giúp quá trình chuyển hóa tốt hơn, đào thải chất độc hại ra ngoài cơ thể. Uống nhiều nước sẽ giúp cho phân mềm ra và đồng thời cũng giúp kích thích hoạt động của nhu động ruột, nhờ đó giúp chất thải di chuyển ra ngoài dễ dàng hơn, cải thiện chứng táo bón. Bình thường mỗi ngày bạn nên uống khoảng 2 lít nước, bị viêm đại tràng dạng táo bón nên tăng lên khoảng 2,5 lít nước. Có thể sử dụng một cốc nước chanh ấm hay dung dịch muối Epsom vào buổi sáng để đẩy lùi nhanh triệu chứng.

5.3. Tập thể dục

Tập thể dục không chỉ nâng cao thể trạng mà còn giúp tiêu hóa hoạt động tốt hơn. Đặc biệt tập luyện còn thúc đẩy hoạt động của nhu động ruột, từ đó có thể khiến cho chất thải di chuyển dễ dàng hơn ở lòng ruột và đi ra ngoài. Bên cạnh đó, tập thể dục còn giúp tăng cường miễn dịch để có thể ức chế sự phát triển của các phản ứng viêm, tránh tình trạng viêm lan rộng trong niêm mạc đại tràng.

5.4. Tận dụng thảo dược tự nhiên

Sử dụng trà bồ công anh

Nghiên cứu chỉ ra rằng, trà bồ công anh có chứa thành phần giúp gan tiết dịch mật nhiều hơn, giúp việc tiêu hóa thức ăn trong đường ruột diễn ra dễ dàng hơn. Bên cạnh đó, trà bồ công anh còn cung cấp nước để làm mềm phân, đồng thời kích thích hoạt động của nhu động ruột. Uống sau bữa ăn còn làm giảm các triệu chứng chướng bụng, đầy hơi do viêm đại tràng thể táo bón gây ra.

Sử dụng mật ong và mè đen

Mật ong có tác dụng bôi trơn đường ruột, kháng khuẩn, chống viêm mạnh mẽ. Nhờ đó mà có thể ức chế phản ứng viêm, đồng thời giúp các cơ quan tiêu hóa hoạt động hiệu quả hơn. Việc kết hợp mật ong với mè đen vốn có tính nhuận tràng sẽ giúp nâng cao hiệu quả điều trị.

Lấy 50g mè đen rang trên ngọn lửa nhỏ đến khi có mùi thơm và lấy khoảng 30ml mật ong nguyên nhất trộn đều và chia làm 2 lần ăn trong ngày.

Vừng đen và mật ong

Vừng đen giàu chất xơ, acid béo omega-3, magie, sắt có tác dụng bổ máu, kháng viêm, ngăn ngừa táo bón nên được sử dụng như một phương thuốc chữa viêm đại tràng táo bón. Kết hợp mật ong sẽ làm tăng công hiệu điều trị bệnh, đồng thời giúp cho người bệnh bớt mệt mỏi, nhanh chóng hồi phục sức khỏe và ngăn ngừa chứng thiếu máu do đi cầu ra nhiều máu.

Lấy 50g vừng đen cho vào chảo nóng sao thơm, để nguội, sau đó trộn đều với 1 thìa mật ong, sử dụng hỗn hợp này ngày 2 lần trong khoảng 1 tháng liên tục.

Nha đam giảm táo bón

Nha đam chứa nhiều nước và chất xơ có thể làm mềm phân, điều hòa nhu động ruột và giảm tình trạng táo bón. Hoạt chất anthraquinon trong thảo dược này còn giúp thúc đẩy hoạt động tiêu hóa và hỗ trợ giảm viêm ở niêm mạc đại tràng.

Dùng mận khô trị táo bón

Mận khô chứa hàm lượng sorbitol dồi dào, thành phần này có tác dụng tăng lượng chất lỏng bên trong đại tràng, từ đó làm mềm phân và giảm tình trạng táo bón. Do đó, người bệnh có thể ăn trực tiếp 2 – 3 quả mận khô mỗi ngày để giảm táo bón do viêm đại tràng gây ra.

5.5. Sử dụng thuốc điều trị

Khi đã áp dụng các cách trên mà tình trạng viêm đại tràng thể táo bón không cải thiện, người bệnh nên tìm bác sĩ để được chỉ định thuốc. Sử dụng thuốc chữa đại tràng táo bón và một số thuốc cải thiện triệu chứng, tùy theo biểu hiện của từng bệnh nhân.

• Thuốc nhuận tràng tạo khối: Các loại thuốc thường được sử dụng bao gồm Methylcellulose, Polycarbophil, Psyllium,… tăng khả năng hấp thu nước trong ống đại tràng, đồng thời tăng khối lượng phân và thúc đẩy nhu động ruột.
• Thuốc nhuận tràng kích thích: Thuốc Bisacodyl, Phenolphthalein, Cascara,… tác động trực tiếp lên dây thần kinh ở đường ruột từ đó tăng nhu động ruột và đẩy nhanh thời gian phân lưu trữ trong ống tiêu hóa. Tuy nhiên, chống chỉ động với người sắp phẫu thuật ổ bụng, viêm dạ dày, viêm ruột thừa và chảy máu trực tràng.
• Thuốc nhuận tràng làm mềm phân: Thuốc được sử dụng làm mềm phân Docusat làm tăng sự bài tiết của ruột, đồng thời gia tăng hiện tượng hút nước vào phân. Nhờ đó, phân được làm mềm dễ dàng và dễ dàng đào thải ra bên ngoài.
• Thuốc nhuận tràng bôi trơn: Thuốc Glycerin, Parapin, … được sử dụng bằng cách đặt hoặc bơm vào kết tràng. Sau Khi dung nạp, thuốc nhanh chóng được làm mềm và bôi trơn thành ruột để phân dễ dàng di chuyển xuống trực tràng – hậu môn.
• Thuốc nhuận tràng thẩm thấu: Chúng thường bao gồm magie citrate, magie hydroxit, natri phốt phát, polyethylene glycol và glycerin. Thuốc này giúp giữ nước trong ruột, từ đó làm mềm phân hơn và khiến việc đi đại tiện thường xuyên hơn.

6. Lời khuyên của chuyên gia

Các chuyên gia khuyên rằng, chế độ ăn uống, sinh hoạt đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ điều trị bệnh nhanh khỏi. Vì thế, muốn cải thiện triệu chứng viêm đại tràng táo bón, người bệnh cần lưu ý:

Xây dựng chế độ ăn uống hợp lý

• Bổ sung chất xơ vào chế độ ăn hàng ngày bằng các loại rau xanh như rau cải, rau ngót, rau mồng tơi, cải bó xôi, các loại trái cây như mận, chuối, mãng cầu, khoai lang, cà rốt, ngũ cốc nguyên cám như lúa mì, yến mạch, …
• Chia nhỏ các bữa ăn trong ngày, hạn chế những thực phẩm cay nóng, nhiều dầu mỡ, thức ăn nhanh, không uống rượu bia, cà phê, …
• Nên uống từ 2 – 2,5 lít nước mỗi ngày giúp thanh lọc cơ thể, đài thải chất độc hại, đồng thời kích thích nhu động ruột hoạt động tốt hơn, phân được đẩy ra dễ dàng hơn.

Đảm bảo chế độ sinh hoạt khoa học

• Người bệnh nên sắp xếp thời gian nghỉ ngơi, ăn uống đúng giờ, không nên thức khuya, nên ngủ trước 23 giờ đêm và ngủ đủ 6 – 8 tiếng mỗi ngày.
• Giữ tinh thần thoải mái, vui vẻ, lạc quan, tránh căng thẳng thần kinh.
• Vận động thể dục thể thao nâng cao sức khỏe, nâng cao sức đề kháng cơ thể và giúp hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn bằng một số môn thể thao như yoga, đi bộ, ….
• Tập thói quen đi vệ sinh vào một khung giờ nhất định giúp cho việc đi đại tiện dễ dàng hơn và phòng các bệnh đường tiêu hóa.

Sử dụng men vi sinh

Để cải thiện tình trạng viêm đại tràng thể táo bón, người bệnh có thể sử dụng men vi sinh để cân bằng hệ tiêu hóa đường ruột. Sản phẩm men vi sinh từ kim chi Hàn Quốc chứa hai thành phần Probiotic là các lợi khuẩn và Prebiotic là các chất xơ hòa tan đang rất được ưa chuộng. Người bệnh có thể tìm mua sản phẩm này ở các hiệu thuốc lớn trên toàn quốc về sử dụng.

Trên đây là những thông tin nói về nguyên nhân, biểu hiện và sự nguy hiểm viêm đại tràng thể táo bón nếu không kịp thời chữa trị. Đồng thời đưa ra những biện pháp giúp người bệnh khắc phục tình trạng bệnh của mình, nhanh chóng khỏi bệnh và tránh tái phát.