Nguyên nhân khiến trẻ biếng ăn và giải pháp hiệu quả

Tham vấn Y khoa:
Ths.Bs Lê Thị Hải

Ngày đăng:
3 Tháng Bảy 2023

Lần cập nhật cuối:
27 Tháng Mười Hai 2023

Số lần xem:
2994

Biếng ăn là tình trạng thường gặp ở trẻ em nhiều độ tuổi. Tình trạng này diễn ra thường khiến bữa ăn của trẻ trở nên căng thẳng hơn bao giờ hết với các bậc phụ huynh. Vậy khi trẻ biếng ăn – Mẹ phải làm sao?

1. Biếng ăn ở trẻ là gì?

Biếng ăn là tình trạng hay gặp ở trẻ nhỏ, nhất là trong giai đoạn từ 1-6 tuổi. Đây là biểu hiện của nhiều nguyên nhân khác nhau có thể là do sinh lý hoặc bệnh lý gây nên. Biếng ăn khiến trẻ ăn ít hơn bình thường và thường quấy khóc, lảng tránh mỗi khi đến bữa cơm khiến bố mẹ phải thúc ép hoặc dọa dẫm, nài nỉ.

Trẻ biếng ăn thường quấy khóc, lảng tránh mỗi khi đến bữa
Trẻ biếng ăn thường quấy khóc, lảng tránh mỗi khi đến bữa

Khi trẻ bị biếng ăn, các bậc phụ huynh sẽ nhận thấy một số biểu hiện như sau:

  • Các bé ăn ít hơn thường ngày.
  • Chỉ ăn một – hai món ăn quen thuộc, không ăn những món khác.
  • Thời gian của mỗi bữa ăn rất lâu do bé không chịu nuốt mà thường ngậm chặt miệng.
  • Mỗi khi đến bữa lại bắt đầu quấy khóc, trốn tránh bữa ăn.
  • Sợ ăn, thường lắc đầu hoặc lấy tay bịt mồm nếu bị bắt ép.
  • Một số bé sẽ có biểu hiện nôn hoặc buồn nôn mỗi khi ngửi thấy mùi thức ăn.

Nếu các mẹ nhận thấy bé nhà mình có những biểu hiện trên có thể xác định trẻ đang gặp phải tình trạng biếng ăn và cần xử lý kịp thời nếu không sẽ khiến nguồn dinh dưỡng bị thiếu hụt gây suy dinh dưỡng, còi xương, chậm lớn.

2. Vì sao trẻ biếng ăn?

Có rất nhiều lý do khiến bé biếng ăn. Tuy nhiên cha mẹ nên lưu ý các nguyên nhân chính như sau:

Khẩu phần ăn thiếu cân đối hoặc ăn dặm quá sớm

Gia đình cho trẻ ăn dặm quá sớm khiến trẻ nhỏ bị biếng ăn
Gia đình cho trẻ ăn dặm quá sớm khiến trẻ nhỏ bị biếng ăn

Nhiều mẹ cho con ăn dặm quá sớm hoặc bổ sung dinh dưỡng không cân đối cũng là lý do khiến trẻ bị biếng ăn. Nếu các bé ăn không đủ 4 nhóm chất dinh dưỡng bao gồm protein, chất béo, tinh bột và khoáng chất sẽ dẫn đến tình trạng thiếu hụt:

  • Nếu thiếu vitamin nhóm B làm chậm quá trình chuyển hóa thức ăn.
  • Thiếu kẽm và seleni sẽ làm trẻ lười ăn.
  • Thiếu chất xơ sẽ gây táo bón, chướng bụng.
  • Thiếu protein sẽ khiến trẻ chậm tăng cân.

Thay đổi sinh lý hoặc mắc bệnh

Trẻ bị rối loạn tiêu hóa sẽ dẫn tới chán ăn, mệt mỏi, quấy khóc
Trẻ bị rối loạn tiêu hóa sẽ dẫn tới chán ăn, mệt mỏi, quấy khóc

Một vài bé biếng ăn do sinh lý hoặc có thể là mắc phải chứng bệnh nào đó:

  • Khi bé chuyển sang các giai đoạn mới như biết bò, biết đi học nói, hay mọc răng…
  • Mắc các bệnh về răng miệng hoặc đường hô hấp.
  • Trẻ bị rối loạn tiêu hóa hoặc loạn khuẩn đường ruột khiến thức ăn khó tiêu hóa đi dẫn tới bệnh biếng ăn.

Thói quen cho trẻ ăn của cha mẹ

Bé xem điện thoại tivi quá nhiều sẽ không muốn ăn cơm
Bé xem điện thoại tivi quá nhiều sẽ không muốn ăn cơm

Một vài thói quen không tốt của cha mẹ có thể khiến con gặp phải tình trạng biếng ăn như:

  • Cha mẹ nuông chiều cho con xem tivi, điện thoại trong bữa ăn.
  • Bế con đi ăn rong.
  • Cho bé ăn quà vặt nhiều trước nữa ăn.
  • Mẹ để cho bé kéo dài thời gian ăn như ngậm và không nhai.
  • Trẻ biếng ăn có thể xuất phát từ việc đồ ăn không được đa dạng, không bắt mắt, không kích thích được sự thèm ăn của trẻ.
  • Mẹ chia khung giờ ăn chưa hợp lý, quá sát nhau hoặc quá thưa.

Yếu tố tâm lý

Tâm trạng trẻ khó chịu hờn dỗi cáu gắt là lý do trẻ biếng ăn
Tâm trạng trẻ khó chịu hờn dỗi cáu gắt là lý do trẻ biếng ăn

Các yếu tố tâm lý cũng ảnh hưởng đến tình trạng biếng ăn ở trẻ. Đặc biệt là:

  • Khi trẻ bị đánh mắng, la hét ép ăn; hoặc bị ép ăn quá nhiều, trẻ sẽ ngậm thức ăn, nôn ói, chống đối. Lâu dần, trẻ sẽ sợ ăn rồi hình thành chứng biếng ăn ở trẻ.
  • Trẻ hờn dỗi bố mẹ và chống đối với bữa ăn lâu dần trở nên mất cảm giác muốn ăn.
  • Khi môi trường sống có sự thay đổi, bé phải xa bố mẹ, ông bà… sẽ bị thay đổi tâm trạng, dễ hờn dỗi, không muốn ăn uống.

Yếu tố sinh học và di truyền khiến trẻ biếng ăn

Nguyên nhân trẻ biếng ăn còn có thể do di truyền. Nhiều nhà nghiên cứu chỉ ra rằng, biếng ăn có xu hướng di truyền. Vì vậy nếu bố hoặc mẹ có xu hướng biếng ăn thì trẻ cũng có thể gặp phải. Ngoài ra, nếu như trẻ được sinh ra trong gia đình có tiền sử mắc các bệnh mãn tính cũng có nguy cơ biếng ăn cao hơn bình thường.

3. Hậu quả khi trẻ biếng ăn kéo dài

Trẻ biếng ăn kéo dài sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển về thể chất và trí tuệ
Trẻ biếng ăn kéo dài sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển về thể chất và trí tuệ

Khi bị biếng ăn, trẻ nhỏ thường ăn ít hoặc mất cảm giác thèm ăn, nên lượng thức ăn thu nạp không đủ đáp ứng nhu cầu cơ thể. Nếu tình trạng trẻ biếng ăn kéo dài có thể ảnh hưởng tới sự phát triển cả về tầm vóc và trí tuệ của bé. Biếng ăn kéo dài rất nguy hiểm vì có thể dẫn đến một số hậu quả như sau:

  • Các bé sẽ bị thiếu hụt những chất dinh dưỡng quan trọng như đạm, chất béo, vitamin, khoáng chất gây nên tình trạng suy dinh dưỡng nặng.
  • Biếng ăn kéo dài còn khiến thiếu hụt các vi chất từ đó khiến trẻ dễ mắc các bệnh truyền nhiễm và hệ miễn dịch cũng yếu đi.
  • Trong trường hợp các bé bị ốm, việc biếng ăn kéo dài sẽ khiến bệnh lâu khỏi hơn và mất thời gian hồi phục hơn so với các bé khác.

4. Trẻ biếng ăn phải làm thế nào?

Biếng ăn gây nên rất nhiều hệ lụy ảnh hưởng tới sức khỏe của trẻ nhỏ. Chình vì vậy, để giải quyết tình trạng con biếng ăn này một cách nhanh chóng nhất, các bậc phụ huynh cần:

5.1. Đừng ép buộc bé phải ăn khi bé không muốn

Để cải thiện chứng biếng ăn, phụ huynh đừng ép bé ăn khi bé không muốn
Để cải thiện chứng biếng ăn, phụ huynh đừng ép bé ăn khi bé không muốn

Hãy dừng lại các biện pháp thúc ép, đe dọa trừng phạt khi bé lười ăn vì việc làm này chỉ khiến tình trạng của bé thêm trầm trọng hơn. Hãy để bé cảm thấy đói bụng và tự giác tìm đồ ăn dù cho bé ăn được một ít.

5.2. Tạo thực đơn với đa dạng các thức ăn và trình bày bữa ăn đẹp mắt cho trẻ biếng ăn

Thay vì những bữa ăn lặp lại luẩn quẩn và nhàm chán, các mẹ có thể thay đổi thực đơn hàng ngày. Đặc biệt là chú trọng trong khâu tạo hình để bé có sự thích thú mỗi khi đến bữa. Trong khẩu phần của con, các mẹ có thể trang trí bắt mắt bằng bộ bát đĩa mới hoặc là món ăn hoạt hình để bé có hứng thú hơn.

5.3. Luôn cho trẻ ăn đúng giờ và cho trẻ ăn cùng gia đình (nếu có thể)

Hãy dừng việc cho bé ăn một mình hoặc ăn trước bữa ăn. Mẹ hãy tập cho con thói quen dùng bữa chung cùng gia đình sẽ giúp trẻ ý thức hơn trong việc ăn uống. Ngoài ra, các bé thường có xu hướng bắt chước người lớn vì vậy khi cả gia đình cùng ăn bé cũng sẽ tự giác hơn.

5.4. Chia nhỏ khẩu phần ăn hàng ngày thành những bữa nhỏ

Khắc phục chứng biếng ăn ở trẻ bằng cách chia nhỏ bữa ăn
Khắc phục chứng biếng ăn ở trẻ bằng cách chia nhỏ bữa ăn

Nếu bé biếng ăn, mẹ không nên ép bé phải ăn một lúc quá nhiều thức ăn sẽ làm con sợ hãi hơn. Hãy chia nhỏ khẩu phần ăn của bé và ăn vào những khoảng thời gian nhất định từng chút một sẽ giúp con cải thiện tình trạng biếng ăn.

5.5. Cho con bạn bữa ăn nhẹ bằng những thực phẩm tốt cho sức khỏe

Vào các bữa phụ, các mẹ hãy cho bé ăn các loại thức ăn nhẹ như sữa chua, trái cây, bánh… nhưng cần cách bữa ăn chính ít nhất là 2 tiếng.

5.6. Không cho trẻ uống quá nhiều trước và trong khi ăn

Trong bữa ăn và trước bữa ăn không nên cho bé uống quá nhiều nước hoặc nước ngọt sẽ khiến bé bị no căng bụng và không còn hứng để ăn bữa chính. Đặc biệt các mẹ cũng không nên cho bé uống nhiều hoặc phụ thuộc vào sữa sẽ khiến con bỏ bữa ăn chính hàng ngày.

5.7. Khuyến khích trẻ biếng ăn nên vào bếp cùng mẹ

Để bé vào bếp cùng mẹ kích thích sự thèm ăn của trẻ
Để bé vào bếp cùng mẹ kích thích sự thèm ăn của trẻ

Trẻ nhỏ rất thích tìm tòi và khám phá vì vậy mẹ có thể cho bé vào bếp cùng với mẹ để bé tham gia vào quá trình thực hiện bữa ăn hàng ngày. Mẹ có thể hướng dẫn con nhặt rau, trộn thức ăn hoặc lấy đồ lặt vặt cho mẹ. Điều này sẽ kích thích bé ăn những món ăn mà mình cùng mẹ chuẩn bị.

5.8. Đảm bảo thức ăn đầy đủ dưỡng chất

Ngoài các vấn đề trên, các mẹ phải nhớ điều kiện tiên quyết trong mỗi bữa ăn đó là phải đầy đủ các dưỡng chất cần thiết để kích thích sự thèm ăn của trẻ nhỏ. Nhất là các thực phẩm giàu kẽm sẽ giúp con muốn ăn hơn như là thịt bò, thịt gà, cá và một số loại rau có màu xanh đậm. Hơn nữa, để kích thích sự thèm ăn của trẻ hãy nhớ không cho bé dùng điện thoại, ipad hoặc tivi trong bữa ăn.

5.9. Cho trẻ vận động đầy đủ

Việc các bé vận động sẽ khiến con nhanh đói hơn cũng giảm được tình trạng biếng ăn. Vì vậy các mẹ hãy khuyến khích con vận động hàng ngày như tham gia các trò chơi như nhảy dây, đuổi bắt hoặc đi bộ… điều này sẽ giúp tiêu hao năng lượng nhanh chóng, tăng cường sức đề kháng cho cơ thể.

Cho trẻ vận động thường xuyên thúc đẩy quá trình trao đổi chất giúp ăn ngon
Cho trẻ vận động thường xuyên thúc đẩy quá trình trao đổi chất giúp ăn ngon

Với những bé nhỏ hơn, các mẹ có thể để con nằm rồi massage cơ thể cho con hoặc vận động tay chân để bé phát triển khỏe mạnh và tăng trưởng tốt.

Bên cạnh đó, với các bé mắc chứng biếng ăn để giúp con có thể hấp thụ tốt hơn cũng như có một hệ tiêu hóa khỏe mạnh mẹ có thể sử dụng các loại thực phẩm chức năng mang tác dụng hỗ trợ tiêu hóa tốt. Một trong số các sản phẩm được ưa chuộng nhất trên thị trường cùng với việc nhiều chuyên gia y tế khuyên nên sử dụng cho trẻ đó là men vi sinh.

Men vi sinh là các chế phẩm sinh học có chứa các lợi khuẩn có lợi giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột. Khi bổ sung men vi sinh cho trẻ mẹ sẽ giúp trẻ có hệ tiêu hóa hoạt động khỏe mạnh hơn, giảm thiểu tình trạng táo bón và các chứng bệnh liên quan đến đường tiêu hóa. Men vi sinh cũng giúp con hấp thu thức ăn dễ hơn, ăn ngon miệng hơn đẩy lùi chứng biếng ăn ở trẻ. Vì vậy, sử dụng men vi sinh cho trẻ là một trong những liệu pháp an toàn và tin cậy.

Tuy nhiên, khi lựa chọn men vi sinh, các mẹ nên tìm hiểu loại men có nguồn gốc từ tự nhiên từ kim chi Hàn Quốc chứa Probiotics (Vi khuẩn có lợi) và Prebiotics (Dạng FOS – chất xơ hòa tan từ thực vật), được bào chế theo công nghệ hiện đại Lab2pro để giúp con ăn ngon miệng hơn, cải thiện rõ rệt tình trạng biếng ăn kém hấp thu ở trẻ nhỏ và các bệnh lý đường ruột. Xem thêm sản phẩm tại đây

Bài viết trên đây đã liệt kê chi tiết những phương pháp tốt giúp mẹ cải thiện chứng biếng ăn ở trẻ. Hẳn qua bài viết này, trẻ biếng ăn – mẹ phải làm sao không còn là vấn đề nan giải với các mẹ mà các mẹ có thể tự tin hơn trong việc giúp con luôn ngon miệng để phát triển toàn diện nhất.

Bài viết liên quan: Mẹ cần làm gì khi trẻ sơ sinh biếng ăn

 

Mọi thắc mắc bạn đọc vui lòng liên hệ để được tư vấn và giải đáp miễn phí : 089650950919001259 hoặc Email : songkhoe@bacsituvan.vn

    Đăng ký nhận tư vấn miễn phí - Toàn bộ thông tin Vinh Gia cam kết giữ kín.