Phân biệt đau bụng kinh nguyên phát và thứ phát

Tham vấn Y khoa:
Bs Nguyễn Hồng Hải

Ngày đăng:
14 Tháng chín 2022

Lần cập nhật cuối:
11 Tháng sáu 2024

Số lần xem:
820

Những cơn đau bụng kinh mà chị em thường gặp do nhiều nguyên nhân gây nên nhưng được chia thành 2 nhóm là đau bụng kinh nguyên phát và đau bụng kinh thứ phát. Nội dung được chia sẻ dưới đây sẽ giúp chị em hiểu rõ hơn về đau bụng kinh nguyên phát và nên làm gì nếu gặp tình trạng này.

1. Phân biệt đau bụng kinh nguyên phát và đau bụng kinh thứ phát

1.1. Đau bụng kinh nguyên phát

Những điều cần biết về đau bụng kinh nguyên phát
Những điều cần biết về đau bụng kinh nguyên phát

Đau bụng kinh nguyên phát xảy ra khi tử cung có co bóp. Các cơn co nhỏ xảy ra dọc từ trên xuống dưới tử cung và tường rất yếu, chị em thường không cảm nhận được. Trong kỳ đèn đỏ, tử cung sẽ co bóp để tống hết lớp niêm mạc tử cung đã bị hoại tử ra ngoài. Tử cung co bóp sẽ siết chặt các mạch máu, làm hạn chế máu và oxy đến nên sẽ kích thích các tế bào tiết ra các chất hóa học gây đau. Ngoài ra vào kỳ kinh, prostaglandin cũng được tiết ra làm cho tử cung co thắt nhiều hơn dẫn đến gây đau nhiều hơn. Tình trạng này sẽ cải thiện theo thời gian khi chị em ngày thêm tuổi và sau khi sinh con.

1.2. Đau bụng kinh thứ phát

Những điều cần biết về đau bụng kinh thứ phát
Những điều cần biết về đau bụng kinh thứ phát

Chị em bị đau bụng kinh thứ phát không phải là do tử cung co thắt mà do nguyên nhân bệnh lý nào đó. Đau bụng kinh thứ phát có liên quan đến tuổi tác, thường gặp ở phụ nữ 30 – 45 tuổi và các nguyên nhân gây ra đau bụng kinh thứ phát thường gặp là:

  • Lạc nội mạc tử cung: Do lớp nội mạc tử cung vốn ở bên trong tử cung nhưng lại lạc chỗ ra các vị trí khác bên ngoài tử cung như ống dẫn trứng, buồng trứng,…. gây đau.
  • U xơ tử cung: Khối u xơ phát triển trong tử cung có thể gây rong kinh và thống kinh. 
  • Viêm vùng chậu: Bệnh lý này làm các cơ quan trong vùng chậu hông như tử cung, vòi trứng, buồng trứng bị viêm nhiễm.
  • Lạc tuyến nội mạc tử cung: Là tình trạng các tế bào thuộc lớp nội mạc tử cung xâm nhập vào lớp cơ tử cung, làm xuất hiện tình trạng đau bụng kinh. 
  • Dụng cụ tránh thai: Đây cũng là một trong những nguyên nhân gây đau bụng kinh, đặc biệt là những chu kỳ kinh nguyệt sau khi được đặt dụng cụ tránh thai. Các dụng cụ này thường được làm bằng đồng hoặc nhựa dẻo, đặt vào bên trong buồng tử cung để tránh thai.

Nếu đau bụng kinh do nguyên nhân thứ phát thì chị em còn có thể thấy có các dấu hiệu như: 

  • Kinh nguyệt không đều
  • Thấy xuất huyết bất thường giữa các kỳ kinh
  • Khí hư nhiều hoặc có mùi hôi
  • Đau trong khi quan hệ

2. Nên làm gì để giảm đau bụng kinh?

Cần làm gì để giảm đau bụng kinh nguyên phát và thứ phát
Cần làm gì để giảm đau bụng kinh nguyên phát và thứ phát
  • Chườm ấm bụng: Tình trạng đau bụng kinh có thể được cải thiện nhờ sử dụng túi chườm nóng. Dùng túi chườm lên vùng bụng dưới sẽ giúp các cơ được thư giãn và giúp giảm đau. Chị em cũng có thể sử dụng một số loại thảo dược như ngải cứu, muối trắng rồi rang lên cho ấm, cho vào túi vải hoặc khăn xô và dùng chườm vùng bụng đang bị đau cũng đem đến hiệu quả.
  • Massage bụng: Massage vùng bụng giúp thư giãn các cơ cũng là biện pháp hiệu quả để giảm tình trạng đau bụng. Chị em có thể kết hợp với tinh dầu hoa hồng, quế hoặc đinh hương để tăng tác dụng. 
  • Vệ sinh sạch sẽ vùng kín: Trong những ngày hành kinh, hãy vệ sinh vùng kín sạch sẽ bằng nước ấm cùng với dung dịch vệ sinh có độ pH phù hợp. Nên tránh quan hệ tình dục hoặc tắm nước lạnh trong những ngày này, nếu không cơn đau bụng kinh sẽ dữ dội và kéo dài hơn.
  • Tránh làm việc nặng: Trong những ngày hành kinh, nên nghỉ ngơi nhiều để tránh co thắt tử cung quá mức, khi đó đau bụng kinh dữ dội cũng được cải thiện. Ngoài ra, chị em cũng nên tránh chơi các môn thể thao vận động quá mạnh như chạy nhảy, đạp xe, leo núi,…
  • Chế độ dinh dưỡng khoa học: Đau bụng kinh thường xảy ra theo từng cơn và trở nên nghiêm trọng hơn nếu chị em để bụng quá no hoặc quá đói. Ngoài ra, ăn thức ăn cay nóng cũng không tốt trong khoảng thời gian này, thay vào đó nên bổ sung các loại vitamin, khoáng chất, thực phẩm giàu canxi như: cá, rau xanh, trái cây,…
  • Sử dụng thuốc giảm đau: Thuốc giảm đau thường không được khuyến khích sử dụng, tuy nhiên nếu các biện pháp chăm sóc tại nhà không đạt hiệu quả và tình trạng đau ảnh hưởng nhiều tới sinh hoạt thì chị em có thể tham khảo ý kiến bác sĩ để sử dụng. Thuốc giảm đau không kê đơn có thể dùng như Motrin, Tylenol giúp giảm viêm và đau bụng kinh hiệu quả tức thì.

3. Đau bụng kinh có ảnh hưởng đến khả năng sinh sản không?

Đau bụng kinh thứ phát có ảnh hưởng đến khả năng sinh sản như thế nào?
Đau bụng kinh thứ phát có ảnh hưởng đến khả năng sinh sản như thế nào?

Nếu như đau bụng kinh nguyên phát được coi là hiện tượng sinh lý bình thường do co thắt tử cung quá độ (xảy ra trong thời gian hành kinh), lỗ màng trinh quá nhỏ, do tâm lý,…thì đau bụng kinh thứ phát lại là tiềm ẩn của bệnh tật và những nguyên nhân nguy hiểm. Do đó, chị em không nên chủ quan vì đau bụng kinh thứ phát có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản một cách trực tiếp hoặc gián tiếp, cụ thể là: 

  • Lạc nội mạc tử cung: Theo thống kê cho thấy có tới 30-50% chị em phụ nữ bị vô sinh do những tổn thương lạc nội mạc tử cung dẫn tới tắc vòi trứng. Khi nội mạc tử cung bị chảy máu, khiến các mảnh lạc này cũng chảy máu mà không có đường thoát ra, dễ gây viêm nhiễm, gây dính, tắc vòi trứng.
  • U xơ cổ tử cung: Là tình trạng khối u lành tính phát triển từ cơ của tử cung. U xơ tử cung sẽ chèn ép, làm bít lỗ cổ tử cung. Với những chị em khi bị u xơ tử cung có thể làm sảy thai, sinh non, kéo dài cơn chuyển dạ hoặc làm cho sản phụ phải mổ lấy thai.
  • Viêm dính tử cung: Tình trạng này có thể dẫn tới những hậu quả vô cùng nghiêm trọng như ảnh hưởng đến khả năng làm mẹ, gây vô sinh do thành tử cung trước và sau dính lại hoàn toàn khiến tinh trùng không thể gặp trứng để thụ thai. Ngoài ra, nếu mặt trước và sau của thành tử cung chỉ dính một phần thì dù trứng và tinh trùng có gặp nhau nhưng cũng không thể vào được tử cung để làm tổ nên sẽ dẫn tới nguy cơ mang thai ngoài tử cung hoặc sẩy thai.
  • Polyp cổ tử cung: Là hiện tượng ở cổ tử cung của xuất hiện những u cục nhỏ li ti, có kích thước khoảng 2mm và sẽ gây ảnh hưởng rất lớn tới sức khỏe, khả năng sinh sản nhất là khi khối u có kích thước lớn.

4. Đau bụng kinh khi nào cần khám?

Đau bụng kinh thứ phát và nguyên phát khi nào mới cần phải đi khám?
Đau bụng kinh thứ phát và nguyên phát khi nào mới cần phải đi khám?

Đau bụng kinh là tình trạng rất bình thường mà chị em nào cũng có thể gặp phải nhưng nếu thấy các dấu hiệu dưới đây thì chị em cần đi khám ngay:

  • Đau bụng kinh dữ dội, gây ảnh hưởng nhiều đến cuộc sống hàng tháng
  • Các triệu chứng đau càng lúc càng trở nên nghiêm trọng
  • Chỉ mới thấy đau bụng kinh dữ dội sau khi 25 tuổi

Để việc cải thiện các cơn đau bụng kinh do bệnh lý phụ khoa hay rối loạn nội tiết gây nên thì chị em nên sử dụng thêm sản phẩm hỗ trợ. Với những trường hợp đau bụng kinh do bệnh lý phụ khoa có viêm nhiễm thì chị em nên dùng thêm sản phẩm chứa các kháng sinh thực vật là Trinh nữ hoàng cung, Hoàng bá, Khổ sâm, Diếp cá và Dây ký ninh. Các kháng sinh này sẽ giúp loại bỏ hại khuẩn mà vẫn giữ nguyên lợi khuẩn, không làm mất đi cân bằng âm đạo. Sản phẩm còn có thành phần ưu việt là Immune Gamma, được chiết xuất từ thành vách tế bào có lợi sẽ giúp tăng sức đề kháng vùng kín.

Với các trường hợp đau bụng kinh do thiếu hụt, rối loạn nội tiết tố thì chị em có thể chọn dùng sản phẩm có EstroG-100. Đây là nội tiết tố được chiết xuất từ các thảo dược quý Đương quy, Tục đoạn, Cách sơn tiêu đã được Hàn Quốc, Trung Quốc sử dụng nhiều năm mà chưa ghi nhận tác dụng tiêu cực nào. Sản phẩm sẽ giúp bổ sung nội tiết tố nữ estrogen, thích hợp hỗ trợ cải thiện giảm đau bụng kinh do rối loạn nội tiết tố và giảm các triệu chứng thường gặp ở chị em tiền mãn kinh hiệu quả.

Đau bụng kinh nguyên phát không đáng lo, chị em chỉ cần áp dụng các phương pháp tại nhà để giảm đau hiệu quả và an toàn, giữ tinh thần thoải mái, ăn ngủ đúng cách.

Bài viết liên quan: Cách phân biệt đau bụng kinh và đau bụng có thai

 

Mọi thắc mắc bạn đọc vui lòng liên hệ để được tư vấn và giải đáp miễn phí : 089650950919001259 hoặc Email : songkhoe@bacsituvan.vn

    Đăng ký nhận tư vấn miễn phí - Toàn bộ thông tin Vinh Gia cam kết giữ kín.