Sử dụng thuốc tây được xem là cách nhanh nhất để cầm tiêu chảy. Vậy thuốc tiêu chảy nào hiệu quả mà không gây tác dụng phụ? Hãy tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé!


1. Nguyên nhân gây tiêu chảy
Có rất nhiều nguyên nhân khiến chúng ta gặp phải tình trạng đau bụng và tiêu chảy. Dưới đây là những nguyên nhân thường gặp mà mọi người cần biết để phòng ngừa và có phương án khắc phục kịp thời.
- Do thực phẩm không đảm bảo: Thức ăn không được bảo quản tốt dẫn đến ôi thiu, quá hạn sử dụng, nấm mốc và không đảm bảo vệ sinh khi chế biến… là nguyên nhân gây tiêu chảy. Tình trạng này thường xảy ra đối với những người thường xuyên ăn đồ ăn bên ngoài kém vệ sinh.
- Rối loạn vi khuẩn đường ruột: Xảy ra khi người bệnh ăn phải những loại thực phẩm chứa một vài loại vi khuẩn như Salmonella, Clostridium, khuẩn tụ cầu… dẫn tới ngộ độc. Khi những mầm bệnh này đi vào cơ thể gây nên tình trạng kích thích các mô trong đường tiêu hóa gây nên tình trạng viêm nhiễm và đau bụng tiêu chảy.
- Mắc các bệnh về dạ dày: Một vài bệnh như viêm dạ dày, viêm đại tràng… cũng là nguyên nhân khiến bạn gặp phải các vấn đề về tiêu hóa như đau bụng, tiêu chảy.
- Hội chứng ruột kích thích: Tuy đây là chứng bệnh lành tính không gây ảnh hưởng nguy hiểm đến tính mạng của người bệnh nhưng lại thường xuyên xuất hiện các triệu chứng khó chịu như đau bụng, rối loạn nhu động ruột, tiêu chảy.
- Giữ vệ sinh kém: Không rửa tay trước khi ăn hoặc sau khi đi vệ sinh. Dụng cụ nấu ăn không được rửa sạch như bát, đĩa, cốc, thìa,…
- Ăn phải thức ăn lạ: Một số người có hệ tiêu hóa nhạy cảm nên khi ăn phải thức ăn chưa nấu chín hoặc lần đầu tiên ăn món mới, uống sữa… cũng gây tiêu chảy.
- Nguồn nước ăn bị ô nhiễm tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập vào hệ tiêu hóa, gây mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột và dẫn tới tiêu chảy.
2. Thuốc trị tiêu chảy loại nào tốt nhất?
2.1. Bù nước và điện giải Oresol


Tình trạng mất nước bắt đầu ngay từ lúc bị đi ngoài phân lỏng. Khi bị mất dịch dưới 5% trọng lượng cơ thể, đầu tiên bạn sẽ thấy khát, tim đập nhanh, hạ huyết áp, mắt trũng, da nhăn, dễ bị kích thích, nghiêm trọng hơn sẽ xuất hiện trạng thái mê sảng hoặc hôn mê.
Vì vậy, việc cấp thiết đầu tiên trong quá trình điều trị tiêu chảy đó là bù nước và điện giải bằng dung dịch Oresol cho cả người lớn và trẻ em. Có 2 loại Oresol phổ biến là dạng bột và dạng viên sủi, tùy từng hãng mà hàm lượng khoáng chất trong oresol khác nhau, nên cần pha đúng hướng dẫn trên bao bì sản phẩm. Pha đúng liều lượng sẽ tăng hiệu quả bù nước và giảm tác dụng phụ.
Một số chú ý khi sử dụng dung dịch bù nước và điện giải để cầm tiêu chảy:
- Dùng khoảng 10ml/kg trọng lượng cơ thể sau mỗi lần đi tiêu chảy để phòng ngừa mất nước. Từ 10 tuổi trở lên thì uống theo nhu cầu.
- Uống 75ml/kg trong 4 giờ đầu để cung cấp chất điện giải. Khi đã hết dấu hiệu mất nước thì uống liều phòng ngừa.
- Uống hết dung dịch oresol đã pha trong 24 giờ.
- Nên dùng nước đun sôi để nguội pha oresol, tránh dùng nước khoáng vì trong nước khoáng có ion điện giải sẽ là sai lệch tỷ lệ khoáng chất của dung dịch bù nước.
2.2. Thuốc chống nôn ói
Một số trường hợp bị tiêu chảy có kèm theo buồn nôn, ói mửa thì có thể sử dụng một số loại thuốc chống nôn. Tuy nhiên, thuốc này chỉ sử dụng khi được bác sĩ chỉ định, không phải trường hợp nào cũng áp dụng. Đặc biệt, chúng không được khuyến cáo trong điều trị nôn do tiêu chảy cấp ở trẻ em. Lí do là tác dụng phụ của thuốc lên tim mạch, hệ thần kinh và các hệ cơ quan khác.
2.3. Thuốc điều trị tiêu chảy
Một số loại thuốc sau được các chuyên gia Y tế đánh giá cao trong quá trình chữa bệnh tiêu chảy. Tuy nhiên, bạn cần sử dụng theo đúng hướng dẫn của bác sĩ chứ không nên tự ý mua thuốc về uống.
Thuốc chữa bệnh tiêu chảy Berberin


Berberin là loại thuốc chữa bệnh tiêu chảy nổi tiếng và được rất nhiều người sử dụng. Thuốc chứa thành phần thảo dược có khả năng kháng khuẩn, chống viêm rất tốt, giúp trị một số tổn thương do viêm nhiễm. Berberin được bán ở hầu hết các hiệu thuốc, khi sử dụng bạn cần uống đúng liều lượng theo hướng dẫn sử dụng để hạn chế các dụng phụ có thể xảy ra.
Thuốc cầm tiêu chảy Diphenoxylate


Diphenoxylate tác dụng giảm nhu động ruột và sự co bóp ruột hiệu quả nên thường được bác sĩ chỉ định trong việc điều trị chứng đau bụng, tiêu chảy nhiều lần. Mặt khác, loại thuốc này có khả năng gây ức chế khiến lượng nước và điện giải trong ruột di chuyển chậm hơn, làm gia tăng hấp thu lượng nước và chất điện giải, hạn chế tình trạng mất nước và giúp phân thành khuôn.
Loại thuốc trị tiêu chảy này có thể gây nên một số tác dụng phụ như nhức đầu, khô miệng, mẩn ngứa, táo bón…
Thuốc chữa tiêu chảy Loperamid


Đau bụng tiêu chảy nên uống thuốc gì? – Loperamid. Loperamid là thuốc trị tiêu chảy cấp không rõ nguyên nhân và tình trạng ỉa chảy mạn tính. Loperamid làm giảm nhu động ruột, giảm tiết dịch ở đường tiêu hoá, và tăng trương lực cơ thắt hậu môn, giảm nước trong phân. Đồng thời, Loperamid còn có tác dụng tăng vận chuyển dịch và chất điện giải giúp hạn chế được tình trạng mất nước khi đi ngoài nhiều lần.
Thuốc cầm tiêu chảy Loperamid chỉ tập trung điều trị triệu chứng chứ không phải điều trị nguyên nhân gây tiêu chảy (ví dụ nhiễm trùng), và không thay thế được các biện pháp bù nước và điện giải khác.
Thuốc trị tiêu chảy Loperamid được bào chế dưới dạng viên nén, viên nang và dạng lỏng, chỉ dùng cho người lớn và trẻ em trên 12 tuổi. Người bệnh uống 4mg sau lần đi phân lỏng đầu tiên. Tiếp đó uống thêm 2mg sau mỗi lần đi ngoài, nhưng không uống quá 16mg trong 24 tiếng.
Thuốc chữa tiêu chảy Codein


Codein là loại thuốc trị bệnh tiêu chảy có thành phần là chất Codein phosphat có tác dụng giảm đau, điều hòa nhu động ruột. Thuốc thường được bác sĩ chỉ định trong các trường hợp tiêu chảy kèm theo các cơn đau co thắt ở bụng hoặc tiêu chảy do vi khuẩn gây nên.
Thuốc trị tiêu chảy Diarsed


Diarsed có tác dụng giảm số lần đi ngoài, giảm thể tích phân và giúp phân đặc hơn. Tuy nhiên, thuốc này không được kê đơn cho người già và trẻ em dưới 12 tuổi. Khi uống thuốc chữa tiêu chảy Diarsed bạn có thể gặp các phản ứng phụ như táo bón, buồn nôn, nôn mửa…
Thuốc điều trị tiêu chảy Pepto Bismol


Trong các loại thuốc điều trị tiêu chảy phổ biến hiện nay luôn có mặt Pepto Bismol. Thuốc Pepto Bismol chứa thành phần bismuth subsalicylate, có tác dụng trị tiêu chảy cấp, tiêu chảy khi đi du lịch, giảm kích thích dạ dày như ợ, ợ nóng, buồn nôn, khó tiêu, đầy hơi chướng bụng,…
Pepto Bismol được bào chế dưới 3 dạng: siro, thuốc nhai và thuốc viên uống nên cách sử dụng cũng khác nhau. Với dạng siro, uống khoảng 30ml/ lần và uống không quá 240ml mỗi ngày. Với dạng nhai, mỗi lần ngâm khoảng 2 viên, không quá 16 viên một ngày, mỗi lần nhai thuốc cách nhau ít nhất 1 tiếng. Dạng viên uống sẽ là 2 viên/ lần, không dùng quá 8 liều mỗi ngày.
Sản phẩm này chỉ nên dùng cho người lớn và trẻ 12 tuổi trở lên. Người đang dùng thuốc chống đông máu, bệnh nhân gout, tiểu đường, người bị dị ứng với các thành phần thuốc cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng. Nếu thấy triệu chứng chảy máu như tiêu chảy kèm sốt, phân lẫn máu và dịch nhầy, dạ dày bị loét, dị ứng aspirin hoặc salicylat thì bạn cần đi khám sớm để có phương pháp điều trị tốt nhất.
Thuốc trị tiêu chảy Racecadotril


Thuốc được bào chế ở dạng viên nén, viên nang và hỗn hợp dịch uống với công dụng chính là điều trị các triệu chứng tiêu chảy cấp.
Loại thuốc này hoạt động theo cơ chế ức chế enzym enkephalinase trong cơ quan tiêu hóa, từ đó dẫn đến giảm tiết dịch, ngăn chặn tình trạng mất chất điện giải và làm giảm số lần tiêu chảy.
Smecta – Thuốc chữa đau bụng tiêu chảy


Smecta là một trong các nhóm thuốc điều trị tiêu chảy cả cấp và mạn tính. Đồng thời đây cũng là loại thuốc trị được các bệnh lý liên quan đến trào ngược dạ dày – thực quản, tá tràng, đại tràng.
Với thành phần chính là đất sét hoạt tính tự nhiên gồm nhôm kép và magie silicat, khi thuốc Smecta vào cơ thể sẽ tạo thành một lớp màng bao phủ và bảo vệ niêm mạc đường tiêu hóa. Thuốc có khả năng hấp thụ và bám dính cao, tạo thành hàng rào bảo vệ niêm mạc tiêu khóa khi bị các tác nhân gây tiêu chảy như chất độc, vi khuẩn, virus xâm hại. Tuy nhiên nhược điểm của Smecta là có thể cản trở quá trình hấp thu thuốc khác. Vì vậy người bệnh cần lưu ý sử dụng.
Thuốc tiêu chảy Smecta có ở dạng bột pha nên chỉ cần pha với nước là sử dụng được luôn. Uống 3 gói mỗi ngày. Thời điểm uống tốt nhất là sau bữa ăn nếu bị viêm thực quản và giữa các bữa ăn cho các chỉ định khác. Với trẻ nhỏ, cần tham khảo ý kiến bác sĩ.
Uống Kẽm để tăng đề kháng cho người bị tiêu chảy


Kẽm không phải thuốc trị tiêu chảy. Tuy nhiên, các nghiên cứu khoa học đã chứng minh, bệnh nhân bị tiêu chảy được bổ sung kẽm sẽ giúp giảm thời gian và mức độ nặng của bệnh, đồng thời tăng cường sức đề kháng, giảm nguy cơ tái phát bệnh sau khi điều trị. Mặt khác, kẽm còn giúp cải thiện vị giác, kích thích sự thèm ăn. Người bình thường được bổ sung kẽm đầy đủ cũng hạn chế nguy cơ mắc tiêu chảy.
>> Xem thêm: Vai trò của kẽm trong điều trị tiêu chảy
2.4. Bài thuốc Đông y chữa tiêu chảy
Các bài thuốc Đông y cũng mang lại hiệu quả trong trường hợp tiêu chảy cấp tính do nhiễm khuẩn với biểu hiện đau bụng, đi ngoài phân lỏng, nóng hậu môn, sốt nhẹ, mất nước, người mệt lả. Bạn có thể tham khảo bài thuốc dưới đây:
- Bài 1: 50g Cam thảo, 50g củ Sắn dây, 20g Mã đề. Tất cả các nguyên liệu đã được phơi khô, đem sắc với 400 ml nước cho tới khi còn 200ml nước, chia uống 2 lần trong ngày. Với trẻ nhỏ thì chia thành 3-4 lần uống.
- Bài 2: Củ Sắn dây 12g, Cam thảo 8g, Hoàng cầm, Hoàng liên, Kim ngân, Mộc thông mỗi loại 10g. Sắc uống 2 lần mỗi ngày.
- Bài 3: Sắn dây 12g, Kim ngân hoa 12g, Cam thảo dây 10g, Hậu phác 12g, Mã đề 10g, Rau má 12g, Hoàng liên 10g. Sắc uống 2 – 3 lần trong ngày
2.5. Bài thuốc dân gian điều trị tiêu chảy


Từ xa xưa, cha ông ta đã áp dụng các thảo dược tự nhiên để điều trị tiêu chảy. Những bài thuốc này sử dụng những nguyên liệu rất quen thuộc trong cuộc sống hàng ngày nên rất an toàn, dễ tìm kiếm và không gây tác dụng phụ đối với cơ thể.
Một vài bài thuốc dân gian chữa tiêu chảy có thể kể đến như: uống nước gừng tươi, bài thuốc từ trứng ga với lá mơ lông, sử dụng tỏi tươi, rau sam, nước gạo lứt…
Tuy nhiên, các bài thuốc dân gian thường không mang lại hiệu quả nhanh chóng như khi sử dụng thuốc tây. Chính vì vậy, bạn cần kiên trì dùng trong thời gian dài.
2.6. Sử dụng Men vi sinh
Khi bị tiêu chảy, hệ vi sinh trong đường ruột bị mất cân bằng. Mặt khác, việc điều trị bằng các loại thuốc kháng sinh cũng dẫn đến tình trạng loạn khuẩn ruột. Vì thế, bạn cần bổ sung các chủng lợi khuẩn cho đường ruột để tái thiết lập sự cân bằng này. Một gợi ý dành cho bạn là sử dụng nguồn lợi khuẩn từ men vi sinh.
Loại men vi sinh được các chuyên gia khuyên dùng có nguồn gốc từ kim chi Hàn Quốc và chứa 2 thành phần là lợi khuẩn Probiotics và chất xơ hòa tan Prebiotics. Khi vào đường ruột, mỗi loại lợi khuẩn này lại có những chức năng riêng biệt như làm giảm thời gian tiêu chảy ở trẻ em lẫn người lớn, kìm hãm sự phát triển của những vi khuẩn có hại, tăng cường miễn dịch, nâng cao sức đề kháng, cải thiện bất dung nạp đường lactose, chống đầy hơi, chướng bụng, khó tiêu…Chi tiết xem sản phẩm tại đây.
Cùng với lợi khuẩn Probiotics, men vi sinh còn có thành phần Prebiotics. Đây chính là chất xơ hòa tan từ thực vật, có vai trò là thức ăn để Probiotics hoạt động có lợi cho hệ tiêu hóa.
So với các men vi sinh khác, men vi sinh này có ưu điểm vượt trội nhờ được sản xuất bằng công nghệ bao kép LAB2PRO. Công nghệ bào chế hiện đại này sẽ giúp các lợi khuẩn Probiotics được giữ lại nguyên vẹn qua lớp bảo vệ kép, giúp chúng luôn ổn định và không bị hao hụt bởi dịch dạ dày, dịch mật, đảm bảo lợi khuẩn còn sống cho tới đích cuối là ruột. Tại đây chúng sẽ định cư, tăng sinh và phát huy tác dụng.
Men vi sinh từ kim chi Hàn Quốc rất an toàn nên bạn có thể sử dụng hàng ngày để phòng ngừa các triệu chứng rối loạn tiêu hóa, và cải thiện khả năng hấp thu. Đặc biệt, men vi sinh này còn giúp bổ sung lợi khuẩn để nâng cao hiệu quả của thuốc kháng sinh và giảm thiểu tác dụng phụ trong quá trình điều trị bằng thuốc.


3. Lưu ý cần biết khi dùng thuốc cầm tiêu chảy
Bên cạnh việc uống thuốc trị tiêu chảy, người bệnh cần lưu ý những vấn đề sau đây để giúp quá trình điều trị được hiệu quả nhất:
- Khi bị đau bụng đi ngoài, người bệnh không nên tự ý mua thuốc cầm tiêu chảy về uống. Bởi tùy thuộc vào nguyên nhân gây tiêu chảy mà có thể sử dụng kháng sinh, thuốc làm giảm nhu động ruột hoặc men tiêu hóa. Mặt khác, các loại thuốc này đều giới hạn đối tượng sử dụng và gây nên một số tác dụng phụ không mong muốn. Do vậy, cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ một loại thuốc nào.
- Tùy thuộc từng loại thuốc mà bạn có thể uống trước, trong hoặc sau bữa ăn. Bạn cần uống theo đúng hướng dẫn để mang lại hiệu quả cao nhất.
- Trong quá trình điều trị bằng kháng sinh, người bệnh nên bổ sung lợi khuẩn bằng men vi sinh để cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột, hạn chế chứng rối loạn tiêu hóa do sử dụng kháng sinh, nâng cao hiệu quả của thuốc, đồng thời giúp cơ thể nhanh chóng hồi phục.
- Thông báo cho bác sĩ/ dược sĩ biết nếu: Bạn đang mang thai hoặc cho con bú, bị dị ứng với bất kỳ thành phần nào trong thuốc hay đang dùng thuốc để điều trị các bệnh lý khác.
- Nếu uống sau 7 ngày mà triệu chứng tiêu chảy không hết thì nên tham khảo ý kiến bác sĩ xem có nên tiếp tục dùng thuốc nữa không.
- Bù nước bằng dung dịch oresol: Tiêu chảy dài ngày sẽ khiến cơ thể bị mất nước trầm trọng. Vì thế, bổ sung nước và chất điện giải là vô cùng cần thiết. Bên cạnh việc tăng uống nước lọc, bạn có thể sử dụng dung dịch oresol sau mỗi lần đi ngoài. Oresol là một dung dịch điện giải, tuy không có tác dụng cầm tiêu chảy nhưng rất hiệu quả trong việc bù lại số lượng nước và các chất điện giải bị mất qua phân. Tuy nhiên, bạn cần phải pha dung dịch theo đúng tỷ lệ theo hướng dẫn ghi trên bao bì hoặc theo ý kiến của bác sĩ.
Nếu đã thử hết các cách từ mẹo dân gian đến uống thuốc trị tiêu chảy mà tiêu chảy vẫn chưa cầm được thì người bệnh cần đến ngay cơ sở y tế để thăm khám tìm đúng nguyên nhân trị đúng bệnh.
> Tham khảo thêm: Nước vôi nhì chữa tiêu chảy như thế nào?
Mọi thắc mắc bạn đọc vui lòng liên hệ để được tư vấn và giải đáp miễn phí : 0896509509 – 19001259 hoặc Email : songkhoe@bacsituvan.vn

