Phát hiện virus gây tăng huyết áp

Vừa qua, một nhóm nhà nghiên cứu Trung Quốc công bố một phát hiện quan trọng, đó là chứng bệnh tăng huyết áp động mạch ở người có thể do một loại virut thông thường gây ra. Lần đầu tiên, mối quan hệ này được thiết lập và còn phải tiến hành thêm thử nghiệm.

Công trình nghiên cứu này do Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Triều Dương, Bắc Kinh tiến hành. Lần đầu tiên, các chuyên gia Trung Quốc đã tìm ra mối liên hệ giữa cytomegalovirus, viết tắt là CMV và một dạng tăng huyết áp thường xảy ra ở người. Cytomegalovirus là chữ ghép của cyto, tiếng Hy Lạp là tế bào, megalo là lớn. Cho đến nay, giới chuyên môn đều biết CMV gây ra các viêm nhiễm ở con người trong một thời điểm nào đó nhưng không có các triệu chứng và do vậy, thường không được chú ý tới. Virut này lây lan qua đường bài tiết.

Nghiên cứu của GS. Dương Tân Xuân, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu Tim mạch cho biết: “Nếu chúng tôi thiết lập được một cách chắc chắn mối quan hệ giữa loại virut này và chứng tăng huyết áp động mạch, chúng tôi có thể có vaccin và những phương thuốc chống lại chứng bệnh tăng huyết áp”. Tuy nhiên, vị giáo sư này cũng thận trọng nói rõ là công việc nghiên cứu hiện nay mới chỉ ở giai đoạn khởi đầu và còn quá sớm để đưa ra một thời điểm cụ thể cho việc sản xuất vaccin. Ông nói: “Đây là lần đầu tiên giới chuyên gia thành công trong việc thiết lập được mối quan hệ này, do vậy, chúng tôi còn phải tiến hành thêm các thử nghiệm nữa với các mẫu loại bệnh nhân rộng lớn hơn”.

Quả vậy, từ năm 2009, các nhà khoa học Mỹ đã tiến hành thí nghiệm trên chuột xác định được vai trò của CMV trong việc gây ra chứng bệnh tăng huyết áp. Đa số các bệnh nhân mắc chứng tăng huyết áp nguyên phát mà hiện chưa rõ nguyên nhân nhưng thông thường có liên quan đến các yếu tố gen di truyền, đến các điều kiện vệ sinh tồi tệ và bệnh tật trở nên nghiêm trọng do tuổi tác. Tăng huyết áp là nguyên nhân nhân chính gây ra các sự cố về tim và mạch máu não.

Phát hiện mới của các chuyên gia Trung Quốc có thể có tác động lớn đối với việc phòng ngừa, chữa trị loại bệnh này trên thế giới bởi theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hiện có khoảng một tỷ người mắc bệnh này, trong đó hơn 200 triệu là người Trung Quốc. Theo một nghiên cứu gần đây của Trường đại học Y tế công cộng và Y học nhiệt đới Tulane, New Orleans, tại Trung Quốc, mỗi năm có khoảng 2,3 triệu người tử vong vì bệnh tim mạch, trong đó bệnh tăng huyết áp là một trong những nguyên nhân chính.

Dân số thế giới đang có khuynh hướng già đi và tỷ lệ béo phì ngày càng nhiều làm tăng nguy cơ mắc bệnh về huyết áp. Đáng chú ý, các báo cáo khoa học mới nhất cho biết tỷ lệ mắc bệnh tăng huyết áp tại các nước Tây Âu còn cao hơn cả Mỹ với 38% ở Anh, Thụy Điển và Italy; 45% ở Tây Ban Nha và 55% tại Đức.

Ngoài ra, khoảng nửa tỷ người khác có nguy cơ tiếp cận với “kẻ giết người thầm lặng” này vào năm 2025. Đây không chỉ là vấn đề có liên quan đến tình trạng béo phì tại các nước phương Tây mà ngày nay ở một số vùng thuộc châu Phi, tăng huyết áp đang trở thành một chứng bệnh phổ biến. Tỷ lệ gia tăng căn bệnh tăng huyết áp đồng nghĩa với hàng triệu trường hợp tử vong vì bệnh tim mạch sẽ bùng phát. BS. Sidney Smith thuộc ĐH North Carolina ở Chapel Hill và là cố vấn cho Hiệp hội Tim mạch thế giới đã nói rằng, thậm chí ở Mỹ, phần lớn người bệnh tăng huyết áp vẫn chưa được chữa trị đầy đủ trong tổng số 72 triệu bệnh nhân tại đây. Tăng huyết áp là nguyên nhân hàng đầu của đột quỵ và suy thận. Nó còn là tác nhân gây ra mù lòa và chứng mất trí nhớ. Bệnh nhân tăng huyết áp thường không nhận biết được triệu chứng của bệnh cho đến khi một số bộ phận của cơ thể đã bị tổn thương.

Nhưng bước nhảy vọt của căn bệnh này dự kiến sẽ xảy ra ở các nước đang phát triển có khuynh hướng chuyển đổi theo mô hình kinh tế của phương Tây. Một trong ba người sống ở vùng thành thị Ấn Độ đã có triệu chứng tăng huyết áp, trong khi tỷ lệ này ở khu vực nông thôn là ít hơn vì lối sống đơn giản và ít bị stress hơn. Hơn 25% số người ở Trung Quốc đã bị tăng huyết áp. Ghana và Nam Phi cùng có tỷ lệ tương tự.

BS. Ostergren đã phối hợp với các chuyên gia từ Trường Kinh tế London và ĐH New York để nghiên cứu về đề tài “Cuộc khủng hoảng bệnh tăng huyết áp” có liên quan đến 1,56 tỷ người vào năm 2025. Đề tài này có đề cập đến vấn đề thay đổi văn hóa vì khoảng 40% người Mỹ da đen có mắc chứng tăng huyết áp và nó đã trở thành đề tài thuyết giáo ở hầu hết các nhà thờ của người da đen. Ở một số nơi thậm chí còn thể hiện sự chê bai về nhân cách nếu bị phát hiện dùng thuốc tăng huyết áp.

(Theo Circulation)