6 cách tập thở cho người hen suyễn không nên bỏ qua

Những người bị hen suyễn thường gặp khó khăn khi hít thở bình thường, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh, khả năng hít thở sẽ khác nhau. Do đó, việc tập luyện những bài tập thở cho người hen suyễn đóng vai trò rất quan trọng để duy trì sự sống. Hãy cùng tìm hiểu rõ hơn về các bài tập thở cho người bị hen suyễn qua bài viết dưới đây.

1. Tầm quan trọng của các bài tập hít thở cho người hen suyễn

Hen suyễn hay còn được gọi bằng tên hen phế quản là một trong những bệnh lý mạn tính đường hô hấp. Khi có một tác nhân gây kích thích cơn hen, các cơ Reissessen co thắt gây hẹp đường thở, cùng với sự phù nề niêm mạc ống phế quản và xuất tiết dịch trong lòng ống phế quản gây ra các cơn hen phế quản.

Hen phế quản có nhiều cấp độ khác nhau. Nếu hen phế quản không được kiểm soát tốt thì có thể gây tăng bậc hen, thậm chí bệnh nhân có thể phải đối mặt với cơn hen ác tính rất nguy hiểm.

Hiện nay, cùng với việc sử dụng thuốc trong điều trị, các bài tập hít thở cho người hen suyễn cũng được chỉ định như một phương pháp bổ sung, tăng hiệu quả và giúp khắc phục triệu chứng. Đồng thời, góp phần tăng cường sức khỏe, dung tích của phổi.

2. Một số bài tập hít thở cho người hen suyễn hiệu quả, dễ thực hiện

Dưới đây là top 6 bài tập thở cho người hen suyễn đơn giản, dễ thực hiện.

2.1. Tập thở bằng cơ hoành (còn gọi là thở bụng)

Cơ hoành đóng vai trò quan trọng trong hệ thống hô hấp của con người. Khi cơ hoành co thì vòm hoành sẽ dịch chuyển xuống dưới, lồng ngực giãn, áp lực trong lồng ngực giảm, không khí được hít vào. Sau đó nó sẽ dịch chuyển ngược lại lên trên trong khi thở ra, khiến phổi hết không khí.

Trong thở bằng cơ hoành, người bệnh sẽ học cách thở từ vùng xung quanh cơ hoành, thay vì từ ngực. Kỹ thuật này giúp tăng cường cơ hoành, làm chậm nhịp thở và giảm nhu cầu oxy của cơ thể. [1]

Cách tập luyện bài tập thở chữa hen suyễn:

• Nằm ngửa (đầu gối cong và kê một chiếc gối dưới đầu gối), hoặc ngồi thẳng trên ghế.
• Một tay đặt lên ngực, một tay đặt lên bụng (để cảm nhận di động của bụng và ngực).
• Hít vào bằng mũi (mím môi), bụng phình ra (tay ở bụng đi lên)
• Thở ra từ từ bằng miệng chúm môi lại (giống như thổi sáo), bụng xẹp xuống (tay ở bụng đi xuống).
• Hít vào 1-2 thì thở ra 1-2-3-4 (gấp đôi lúc hít vào).

2.2. Phương pháp thở Buteyko (thở chậm, sâu)

Kỹ thuật thở này được phát hiện ra từ năm 1950 bởi một bác sĩ người Ukraine tên là Konstantin Buteyko. Bài tập hít thở Buteyko cho phép bạn thở chậm và thở sâu hơn. Điều này giúp giữ không khí ấm và ẩm, góp phần xoa dịu các đường hô hấp nhạy cảm với bệnh hen suyễn. Kỹ thuật này sẽ mang đến kết quả tích cực cho việc cải thiện các triệu chứng hen suyễn và giảm nhu cầu dùng thuốc.

Bài tập thở cho người hen suyễn Buteyko được thực hành theo những bước sau:

• Ngồi thẳng lưng trong không gian sạch sẽ, thoáng mát
• Hít thở bằng mũi với tốc độ tự nhiên trong khoảng 30 giây và tập trung vào nhịp thở
• Nhẹ nhàng dùng hai ngón tay bịt kín cả hai lỗ mũi và khép miệng đến khi bạn không thể giữ lâu hơn.
• Buông tay ra khỏi mũi, tiếp tục ngậm miệng và hít thở thật sâu bằng mũi.

2.3. Thở chúm môi

Kỹ thuật này rất hữu ích khi bạn cảm thấy khó thở. Mục tiêu của thở mím môi là làm chậm nhịp thở, giữ cho đường thở mở lâu hơn, giảm việc thở, giải phóng không khí mắc kẹt trong phổi, giảm khó thở và thư giãn. [2]

Cách thực hiện bài tập chữa bệnh hen suyễn:

• Thư giãn cơ cổ và vai.
• Hít vào bằng mũi (mím môi)
• Thở ra từ từ bằng miệng chúm môi lại (giống như thổi sáo)
• Hít vào 1-2 thì thở ra 1-2-3-4 (gấp đôi lúc hít vào)
• Khi hít vào và thở ra không cần gắng sức quá mức mà chỉ cần hít sâu vừa sức cùng với thở ra vừa sức
• Lặp đi lặp lại động tác hít thở này hàng ngày. Nên tập thường xuyên.

Khi nào khó thở hay vận động thì hãy dùng cách hít thở này. Tập mỗi ngày ít nhất 3 lần (mỗi lần 15 phút). Sau này quen rồi có thể dùng cách thở này liên tục hàng ngày.

2.4. Hít thở bằng mũi

Việc hít thở qua đường mũi mang lại nhiều ưu điểm so với miệng. Do khi thở bằng miệng, không khí đi vào có thể làm khô và mát niêm mạc đường hô hấp, dẫn đến co thắt phế quản ở những người hen suyễn nhạy cảm. Hít thở qua đường mũi làm tăng độ ấm, ẩm cho không khí. Từ đó, các triệu chứng của bệnh hen có thể được hạn chế. [3]

Cách thực hiện cách tập thở cho người hen suyễn:

• Ngồi thẳng và thư giãn, đặt tay trái lên gối trái.
• Đặt ngón tay cái bên phải của bạn lên trên lỗ mũi bên phải, hít vào qua lỗ mũi trái.
• Đặt ngón đeo nhẫn bên phải lên lỗ mũi trái. Thở ra qua lỗ mũi bên phải.
• Hít vào qua lỗ mũi bên phải.
• Đưa ngón tay cái bên phải trở lại lỗ mũi bên phải, thở ra qua lỗ mũi trái.
• Lặp lại trong 5 phút.

2.5. Hít thở theo phương pháp Papworth

Phương pháp thở Papworth bắt đầu những năm 1960. Với sự kết hợp giữa kỹ thuật thư giãn và điều hòa nhịp thở, Papworth cải thiện triệu chứng hô hấp, khó thở, rối loạn nhịp thở và tâm trạng không thoải mái. Từ đó, nâng cao chất lượng cuộc sống của người bệnh hen suyễn. Giúp giảm các triệu chứng hen suyễn, lo lắng và các triệu chứng phát sinh do giảm CO2 máu.

Cách thực hiện bài tập chữa bệnh hen suyễn:

• Ngồi thẳng lưng.
• Hít vào (bằng miệng hoặc mũi) rồi thở ra bằng mũi theo nhịp đếm từ 1 – 4.
• Cần chú ý vào nhịp độ lên xuống của bụng và lắng nghe hơi thở.
• Lặp lại chu kỳ 3 – 5 lần.

2.6. Các bài tập yoga hít thở

Đối với yoga, hít thở đúng cách là một trong những yêu cầu quan trọng. Áp dụng đúng các bài hít thở của bộ môn này, có thể mang lại chuyển biến tốt với người hen suyễn như: tăng thể tích lưu thông, giảm nhịp thở, cản trở quá trình gây ra cơn hen suyễn, giúp cải thiện chức năng phổi ở người hen.

Nguyên tắc hít thở trong yoga chia làm 3 cách chính bao gồm: thở bằng bụng (thở cơ hoành), thở ngực và thở kết hợp giữa bụng và ngực.

Với cách thở bằng ngực, bạn hãy hít thật sâu bằng phần ngực. Lúc này, bạn sẽ cảm thấy ngực mình đang nở ra, các khớp xương cũng mở rộng hơn. Sau đó, bạn thở ra thật chậm và cảm nhận các khớp xương đang trở lại trạng thái ban đầu.

3. Bài tập hít thở cho người hen suyễn: thực hiện sao cho an toàn?

Có thể nói, khi duy trì một cách thường xuyên các bài tập thở cho người hen suyễn này, bạn có thể cải thiện hiệu quả các triệu chứng bệnh. Mặc dù vậy, nên lưu ý:

• Tham khảo ý kiến, sự chỉ dẫn của bác sĩ trước khi áp dụng bất cứ bài tập hay phương pháp nào.
• Luôn mang bên mình ống hít giúp cắt cơn hen.
• Tùy từng điều kiện thời tiết mà nên lựa chọn luyện tập trong nhà hay ngoài trời.
• Trong quá trình tập, nếu cảm thấy triệu chứng nặng hơn thì cần dừng ngay lại.
• Đảm bảo đúng kỹ thuật.
• Duy trì hoạt động kiểm tra định kỳ để bác sĩ đánh giá tình trạng và kịp thời có sự điều chỉnh.

Bài viết trên là những chia sẻ về những cách tập hít thở cho người bệnh hen suyễn. Hy vọng những bài tập này có thể giúp người bệnh kiểm soát tốt hơn các triệu chứng hen suyễn của mình.

Nguồn tham khảo:

• [1] 6 breathing exercises for people with severe asthma https://www.vinmec.com/vi/news/health-news/healthy-lifestyle/6-breathing-exercises-for-people-with-severe-asthma/
• [2] How to use breathing exercises to improve asthma https://www.uclahealth.org/news/article/how-use-breathing-exercises-improve-asthma
• [3] Breathing Exercises for Asthma https://allergyasthmanetwork.org/news/breathing-exercises-for-asthma/